Divan şiirinde ortak Mahlas sorunu ve Kabuli örneği

Abstract

Bu makalede önce, divan şiirindeki ortak mahlas sorunu ele alınmış, ortak mahlas kullanımının divan şiirinde nasıl karşılandığı, sebepleri, sonuçları, bu edebiyatın yaşadığı dönemde ve sonrasında ne gibi sıkıntılara sebep olduğu üzerinde durulmuştur. Başka şairlerle ortak mahlas kullanmaya divan şiiri geleneğinde iyi bakılmamış, hatta kimi zaman şairler bu yüzden mahlaslarını bile değiştirmişlerdir. Müşterek mahlas kullanımı sonucu geçmişte ve günümüzde şairler ve şiirler karıştırılmış, hatta kimi zaman bu yüzden kavgalar bile yaşanmıştır. Bu bakımdan araştırmacıların çok dikkatli olması, ayrıntıları atlamaması, araştırma sırasında varsa şairlerin eserlerine, tezkirelere, önemli şiir mecmualarına ve ilgili yayınlara mutlaka müracaat etmesi gerekmektedir. Yazıda daha sonra, Kabûlî örneğinden hareketle konu daha net hale getirilmiş ve Kabûlî mahlasını kullanan şairlerin de yer yer karıştırıldığı; Gedizli Kabûlî’nin şiirlerinin Sirozlu Kabûlî’ye ve Şeyh Mustafa Kabûlî’ye ait olarak gösterildiği ifade edilmiştir.

In this article, first of all the common pseudonym problem in Divan Poetry has been dealt with, and how the use of common pseudonym was met in the Divan Poetry. The study also deals with the reasons and results of this usage, and what kind of problems it caused during and after the period it existed. The use of common pseudonym with other poets had a negative impact in the Divan Poetry tradition, even the poets changed their pseudonyms for this reason. As a result of using common pseudonyms, poems and poets have been mistaken nowa-days and in the past, even there have been quarrels among the poets from time to time. In this regard, the researchers must be very careful, must pay due attention to the details, have recourse to the works of poets, tezkires, the important anthologies of poetry and related publications. This study, then, will examine this question by analyzing the Kabûlî case. In this case, the poets using the pseudonym, “Kabulî“, and their poems have been mistaken as Gedizli Kabûlî‘s, or Sirozlu Kabûlî or Şeyh Mustafa Kabûlî.