"Betimleyici tıp terimi" kayramı ve eski anadolu Türkçesiyle yazılmış tıp metinlerindeki betimleyici terimler

Abstract

Bu makalede, 14.-15. yüzyıllarda Eski Anadolu Türkçesiyle (EAT) yazılmış tıp eserlerinin dili farklı bir yönüyle mercek altına alınmıştır. EAT dönemi tıp eserlerinin hemen hemen tümünde görülen ve önemli bir işlev üstelenen "Betimleyici tıp terimleri" üzerinde bugüne kadar hiçbir çalışma yapılmamıştır. Oysa bu terimler, bugünkü modern tıpta da önemli bir yer tutmaktadır. EAT dönemi tıp eserleriyle ilgili kimi çalışmalarda söz konusu terimlerin sadece varlığından bahsedilmiş, ancak bunlar tıp terminolojisinden sayılmamıştır. Çalışmamız, tıp metinlerindeki terminoloji tiplerinden ve üslup çeşitlerinden yola çıkarak betimleyici tıp teriminin ne olduğunu, EAT metinlerinde hangi amaçla ve nasıl bir işlevle kullanıldığını ve bu terimlerin tıp dilinin Türkçeleşmesine katkısını hekim-metin-toplum ilişkisi çerçevesinde ve göstergebilimin olanaklarından faydalanarak tartışmaya açmaktadır.

In this article, language of medical texts written in Old Anatolian Turkish in 14th and 15th centuries is studied through a different aspect. Although they are used even in modern medical texts, "Descriptive Medical Terms" are present in almost all of the medical texts belonging to the Old Anatolian Turkish era, and these terms have hardly been investigated yet. Their presence was mentioned only in some of the works related to medical texts; however, they were not regarded as in the medical terminology. The aim of this work is to discuss what medical terms are through examining the terminological types and different styles of medical texts, how and why they were used in Old Anatolian Turkish texts, and contribution of these terms to the Turkishization of medical terms through the relation between physician-text-society and through semiotics.