Doğu Anadolu’da (Malatya – Elazığ) Karaz türü yerleşmeler

Abstract

Anadolu’nun diğer bölgelerinden tamamen farklı bir gelişim izleyen ve doğuda Trans-Kafkasya’dan Urmiye Gölüne, batıda Divriği-Kangal yörelerinden Malatya-Elazığ bölgesine, güneyde Kahramanmaraş ve Amik ovasından Filistin’e ve kuzeyde Karadeniz Dağlarına kadar yayılan bir kültüre, Geç Kalkolitik ve İlk Tunç Çağı boyunca rastlanır. Doğu Anadolu’da Karaz kültürüne ait yerleşmeler oldukça çoktur. Bunlardan hemen hemen hepsi hem Kalkolitik hem de Tunç Çağına ait verilere sahiptir. Malatya yakınlarındaki Arslantepe ve Değirmentepe ile Keban baraj gölü sularının altında kalan Elazığ yakınlarındaki Korucutepe, Norşuntepe, Tepecik ve Tülintepe bölgedeki, Karaz ve İlk Tunç Çağı kültürlerinin daha iyi anlaşılmasını sağlamıştır. Adı geçen tüm yerleşmelerde hâkim keramik türü, bilim çevrelerince Karaz, Erken Transkafkasya, Khirbet Kerak, Yanık/ Siyah Açkılı Mal olarak tanımlanan keramik grubudur.

During the Late Chalcolitic and the Early Bronze Age, we come across a culture that underwent a completely different developmental process from other parts of Anatolia and spreaded from Transcaucasia to Lake Urmia in the East, from the vicinity of Divriği-Kangal to the Malatya-Elazığ region in the West, from Kahramanmaraş and Amik (Antioch) Plain to Palestine in the South and to the Black Sea Mountains in the North. There are numerous settlements belonging to the Karaz culture in Eastern Anatolia. Almost all of them have data pertaining to both the Chalcolitic and Bronze Age. Değirmentepe and Arslantepe near Malatya and, Tülintepe, Tepecik, Norşuntepe and Korucutepe which were inundated by the Keban Barrage Lake near Elazığ have provided us with a better understanding of the Early Bronze and Karaz cultures in the region. The dominant type of pottery in all of the above mentioned settlements is the group of stoneware defined by scientist as the