Arpaçay köylerinden derlenen masalların ve halk hikâyelerinin motif incelemesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Kars'ın Arpaçay ilçesine bağlı beş köyden derlenerek "Arpaçay Köylerinden Derlemeler" ismiyle kitaplaştırılan sözlü kültür ürünlerinden masallar ve halk hikâyelerinin motif incelemesini yapmaktır. Çalışmamızda Arpaçay köylerinden derlenmiş olan pek çok sözlü kültür ürününden yalnızca halk hikâyeleri ve masallar ele alınmıştır. Öncelikle masal ve hikâyeler bilgisayar ortamına transkripsiyon alfabesiyle aktarılmıştır. Her hikâye ve masal metninden sonra epizot özetleri çıkarılarak. Daha sonra motif incelemeleri yapılmıştır. Motifler Sitit Thompson'un geliştirdiği "Motif Index Of Folk Literature (Halk Edebiyatının Motif İndeksi)" adlı çalışmasındaki sıralamaya göre düzenlenmiştir. Ayrıca kahramana yardımcı olan ve kahramanı engelleyen kişiler tespit edilmiştir. Çalışma giriş ve giriş dışında iki bölümden meydana gelmektedir. Giriş bölümünde "Arpaçay Köylerinden Derlemeler" ve "Motif Index Of Folk Literature" hakkında bilgi verilecektir. Birinci bölümde derlemede yer alan masalların transkripsiyonlu metinleri verilmiştir. Her metnin ardından epizot sıralamaları, motif incelemeleri ve kahramana yardımcı olan kahramanı engelleyen kişiler verilmiştir. Çalışmanın İkinci bölümünde ise halk hikâyeleri birinci bölümde olduğu gibi ele alınarak değerlendirilmiştir. Çalışmanın en son kısmında yer alan Sözlük bölümünde metinlerde bulunan yerel söyleyişler ve anlamlarına yer verilmektedir. İncelediğimiz halk hikâyeleri ve masallarda Sitit Thompson'un geliştirdiği "Motif Index Of Folk Literature uygun pek çok motif tespit etmiş bulunuyoruz. Sonuç bölümünde ise, yapmış olduğumuz çalışma hakkında kısacık bir değerlendirmeye yer verilmiştir. Anahtar Kelimeler: Arpaçay, Halk Hikâyesi, Masal, Motif

The aim of this work is to examine the motifs of folk tales and folk tales from verbal cultural products compiled from five villages belonging to the Arpaçay district of Kars and compiled under the name of "Collections of Arpaçay Villagers". In our work, we will focus only on folk tales and fairy tales from many oral cultural products compiled from the Arpaçay villages. Firstly, tales and stories will be transferred to computer environment with transcription alphabet. After each story and story, episode summaries will be made. Then motive examinations will be done. The motifs will be organized according to the sequence in "Motif Index of Folk Literature" developed by Sitit Thompson. In addition, those who help the hero and block the hero will be identified. The study is divided into two parts except entrance and entrance. In the introduction you will be given information on "Collections of Arpacay Villages" and "Motif Index of Folk Literature". In the first part, the transcribed texts of the tenses in the compilation are given. Each text is followed by episode sequences, motif studies, and people who block the hero who helps the hero. In the second part of the study, folk tales were evaluated as being in the first part. In the glossary section at the end of the work, local words and meanings in the texts are given. We have identified a number of motifs suitable for the folk stories and occasions we have studied, developed by Sitit Thompson, "Motif Index of Folk Literature. In the conclusion section, a brief evaluation is given of the work we have done. Keywords: Arpaçay, Folk Tale, Tale, Motif