Bilinçli farkındalığın kişilerarası iletişim çatışması eğilimi ve stresle başa çıkma ile ilişkisi

Abstract

Bu araştırmada üniversite öğrencilerinin bilinçli farkındalık düzeyinin kişilerarası iletişim çatışması eğilimi ve stresle başa çıkma ile ilişkisinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Çalışmada nicel bir yaklaşım benimsenmiştir. Araştırma Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Fakültesinin farklı bölümlerinde öğrenim gören 455 üniversite öğrencisi ile yapılmıştır (321= kadın, 134=erkek). Araştırmada verilerin toplanmasında katılımcıların sosyo-demografik özellikleri hakkında bilgi sahibi olmak için "Kişisel Bilgi Formu", bilinçli farkındalık düzeyleri hakkında bilgi sahibi olmak için Brown ve Ryan (2003) tarafından geliştirilen "Bilinçli Farkındalık Ölçeği", kişilerarası iletişim çatışması eğilimi hakkında bilgi sahibi olmak için Dökmen (1986) tarafından geliştirilen "Çatışma Eğilimi Ölçeği", Türküm (2002) tarafından geliştirilen kişinin stresle başa çıkabilme gücü hakkında bilgi sahibi olmak için "Stresle Başa Çıkma Ölçeği" kullanılmıştır. Araştırma verilerinin analiz edilmesinde IBM SPSS 25.0 paket programı kullanılmıştır. Araştırmanın betimsel istatistiklerinde minimum, maksimum, frekans, ortalama, yüzde ve standart sapma gibi değerlerler kullanılmıştır. Çıkarımsal istatistiklerde ise stresle başa çıkma, bilinçli farkındalık ve kişilerarası iletişim çatışma eğilimi düzeylerinin sosyo-demografik değişkenler bağlamında incelenmesinde iki grup karşılaştırmalarında "bağımsız örneklem t testi", üç ve üzeri grup karşılaştırmalarında "ANOVA" kullanılmıştır. Araştırmanın değişkenleri arasındaki ilişkinin belirlenmesinde ise Pearson Korelasyon katsayısı yönteminden yararlanılmıştır. Bulgular, cinsiyete göre çatışma eğilimi değişkeninde anlamlı bir farklılık olduğunu göstermektedir. Buna göre kadınların ortalama puanları erkeklerinkinden anlamlı olarak daha yüksektir. Anne eğitim durumuna göre ise lise ve üzeri eğitim alanların bilinçli farkındalık düzeyleri ilköğretim ve altı eğitim alanlara göre daha yüksektir. Alana, sınıfa ve baba eğitim durumuna göre değişkenler açısından anlamlı bir farklılık tespit edilememiştir. Öğrencilerin kişilerarası iletişim çatışma eğilimi düzeyleri ile stresle başa çıkma (r=-0,169; p<0,01) ve bilinçli farkındalık (r=-0,416; p<0,01) düzeyleri arasında negatif yönlü düşük düzeyde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu; bilinçli farkındalık ile stresle başa çıkma (r=0,166; p<0,01) düzeyleri arasında pozitif yönlü düşük düzeyde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur. Kişilerarası iletişim çatışma eğilimi düzeyleri ve stresle başa çıkma düzeylerinin bilinçli farkındalık düzeylerini yordayıp yordamadığı çoklu doğrusal regresyon analizi ile incelenmiştir. Kişilerarası iletişim çatışma eğilimi ve stresle başa çıkmanın bilinçli farkındalığı % 18 düzeyinde yordadığı bulunmuştur. Araştırma sonucunda ise kişinin bilinçli farkındalık düzeyinin arttıkça kişilerarası iletişim çatışma eğilimi düzeyinin azaldığı, stresle başa çıkabilme gücünün ise arttığı tespit edilmiştir.

This study was conducted to examine the relationship between mindful attention awareness of university students and their interpersonal communication conflict tendency and coping with stress. A quantitative approach was adopted in the study. The study was conducted with 455 university students studying at various departments of Sivas Cumhuriyet University Faculty of Education (321= females, 134=males). The study data were collected using a "Personal Information Form", which was used to obtain information about participants' socio-demographic characteristics, the "Mindful Attention Awareness Scale", which was developed by Brown and Ryan (2003), to obtain information about their mindful attention awareness levels, the "Conflict Tendency Scale", which was developed by Dökmen (1986), to obtain information about their interpersonal communication conflict tendency, and the "Coping with Stress Scale", which was developed by Türküm (2002), to obtain information about their stress-coping levels. IBM SPSS 25.0 software package was used to analyze the research data. Descriptive statistics of the study were presented using minimum, maximum, frequency, mean, percentage, and standard deviation values. In inferential statistics, "independent samples t-test" was used for comparing groups of two, and "ANOVA" was used in three or more group comparisons to examine the levels of stress-coping, mindful attention awareness, and interpersonal communication conflict tendency in the context of socio-demographic variables. The Pearson correlation coefficient was used to determine the correlation between the variables of the study. According to the findings, the interpersonal communication conflict tendency variable yielded a significant difference according to gender. Accordingly, the mean scores of females were significantly higher than those of males. The mindful attention awareness levels of participants whose mothers had high school and above education were higher than those whose mothers had primary education or below. The variables of the study did not show a significant difference according to the field, school year, and father's education. It was found that there was a low, statistically significant negative correlation between students' interpersonal communication conflict tendency levels and their stress-coping (r = -0.169; p<0.01) and mindful attention awareness (r= -0.416; p<0.01) levels and a low, statistically significant positive correlation between their mindful attention awareness and stress-coping (r=0.166; p<0.01) levels. Multiple linear regression analysis was used to determine whether interpersonal communication conflict tendency levels and stress-coping levels predicted mindful attention awareness levels. Interpersonal communication conflict tendency and coping with stress were found to predict mindful attention awareness by 18%. As a result of the research, it was determined that as the level of mindful attention awareness level of the person increased, the level of interpersonal communication conflict tendency decreased and the stress-coping agency increased.