Bir siyasi kişilik olarak Urfa Mebusu Mustafa Kemaleddin Yetkin (Şeyh Safvet Efendi)

Abstract

Avrupa'daki siyasi ve ekonomik gelişmelerin Osmanlı ülkesine sızması yadsınamaz bir gerçektir. Osmanlı Devleti?nin XVIII. - XX. yüzyılda askeri olarak gerilemesinin ve buna paralel olarak da toprak kaybetmesinin bir takım nedenleri vardır. Bu nedenler idari, siyasi ve ekonomik alanlarda yoğunlaşmıştır. Osmanlı Devleti hem iç bünyesinden kaynaklanan sorunlar hem de dış merkezli siyasal gelişmelerden ciddi anlamda olumsuz etkilenmiştir. Bunun neticesinde Osmanlı Devletini?nin merkeze uzak yerlerinde genç ve idealist subaylar (özelliklede Balkanlar?da) isyan hareketlerine girmişlerdir. Aynı dönemlerde azınlıkların bağımsızlık isyanlarıyla da boğuşan II. Abdülhamit, kendi askerlerinin de isyan çıkarması ile zor durumda kalmıştır. Bu gelişmeler sonucunda II. Abdülhamit acele seçime gitmek zorunda kalmıştır. Meclis-i Mebusan tekrar açılmıştır. Böylelikle II. Meşrutiyet, birincisinin kaldığı yerden devam etmiştir. Bu çalışmada; Osmanlıda parlamenter sistemin emekleme süreci ve yeni devletin kurumsallaşma sürecinde rol alan, meclisin renkli simalarından Urfa Mebusu Şeyh Safvet Efendi?nin (Mustafa Kemaleddin Yetkin) hayatı, öğrenim süreci, çalışmaları, Meclis-i Mebusan?da ve II. TBMM?de gerçekleştirdiği konuşmaları ve verdiği kanun teklifleri incelenip yorumlanmıştır. Anahtar Kelimeler: Meclis-i Mebusan, II. TBMM, Şeyh Safvet Efendi, Urfa, Mustafa Kemaleddin Yetkin

Leaking of military and economic developments into the Ottoman Empire is an undeniable fact. The Ottoman Military withdrawal in XVIII- XX centuries and loss of land in paralell with this involves many reasons. One of these causes is highly concentrated on political and economic issues. The Ottoman Empire had a severe effect of these problems stemmed from internal and foreign originated affairs. As a result of this, in the remote areas of the Empire young and idealist officers took place in this insurgence. (Especially in the Balkans.) Around the same time, Abdülhamit II also struggling with the indepencence movements of Minorities, had many hardships in connection with his own soldiers ` attendence. As a result, Abdülhamid II had to proceed to the election. Meclis-i Mebusan was reopened. Thus, Meşrutiyet II followed on the I. In this study, the infancy and institutionalization process of the Parliamentary system in the Ottoman Empire, also the life of Şeyh Safvet Efendi, Ankara Deputy , his academic background, studies and addresses in Meclis-i Mebusan and TMBB and finally his bills were studied and commented. Keywords: Meclis-i Mebusan, II. TBMM, Şeyh Safvet Efendi, Urfa, Mustafa Kemaleddin Yetkin