COVID-19 pandemi sürecinde yaşlıların bitkisel ürün kullanma durumlarının belirlenmesi

Abstract

Araştırma COVID-19 pandemi sürecinde yaşlıların bitkisel ürün kullanma durumlarının belirlenmesi amacıyla tanımlayıcı türde yapılmıştır. Araştırmanın örneklem grubunu Kırşehir il merkezinde bulunan Aşıkpaşa Aile Sağlığı Merkezlerinde kayıtlı 65 yaş ve üzeri 268 birey oluşturmuştur. Veriler, araştırmacılar tarafından ilgili literatür incelenerek oluşturulan "Veri Toplama Formu" kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde, sayı, yüzde, ortalama ve KiKare testi kullanılmıştır. Yaşlıların %18,3?ünün COVID-19 tedavisi için, %64,6?sının COVID-19?dan korunmak için ve %77,2?sinin COVID-19 dışında herhangi bir nedenden dolayı bitkisel ürün kullandığı belirlenmiştir. COVID-19 pandemi öncesinde ve sonrasında en çok kullanılan bitkisel ürünler turunçgiller, sarımsak, sirke, nane, ıhlamur ve kuşburnu olup bu bitkisel ürünlerin COVID-19 pandemi sürecinde kullanım sıklıklarının artığı belirlenmiştir. Yaşlıların %61,9?u bitkisel ürünler hakkında arkadaş ve komşularından bilgi edindiğini, %44,8?i pandemi sürecinde bitkisel ürünlere ayrılan bütçede artış olduğunu belirtmiştir. Çalışan yaşlıların çalışmayan yaşlılara göre, sağlık kurumuna ulaşımda sorun yaşamayan yaşlıların sorun yaşayanlara göre bitkisel ürün kullanım oranın daha yüksek olduğu belirlenmiştir (p<0,05). Yaşlılardan COVID-19?a yakalananların ve COVID-19 şüpheli hasta olarak hastane veya evde karantinada kalanların bitkisel ürün kullanımları daha yüksek olarak belirlenmiştir (p<0,05). Sağlık profesyonellerinin COVID-19 pandemi sürecinde bitkisel ürün kullanımına yönelik veri toplaması ve bitkisel ürün kullanımı için etkili danışmanlık stratejileri uygulamaları önerilmektedir. Anahtar Kelimeler: Bitkisel ürünler, COVID-19, yaşlı.

The research was done in the descriptive type for the purpose of identification of the use of herbal products by the elderly during the COVID-19 pandemic. The sample group of the research was appointed in the city of Kırşehir; 268 individuals aged 65 and over, registered in Aşıkpaşa Family Health Centers, located in the city center. The data were obtained from the "Database", which was created by the researchers by examining the relevant literature. It was collected using the "Collection Form". Numbers, percentages, mean and Ki-Square tests were used in the process of analysing the data. 18.3% of the elderly have been using the herbs for the treatment of COVID-19, 64.6% of the elderly people have been using the herbs for prophylactic purposes - to protect themselves from contracting COVID-19 and 77.2% of them for any reason other than COVID-19. Before and after the COVID-19 pandemic the most commonly used herbal products have been citrus fruits, garlic, vinegar, mint, linden and rose hips and the frequency of use of these herbal products has increased during the COVID-19 pandemic. 61.9% of the elderly admitted to have heard about the herbal products from their friends and neighbors and 44.8% of them stated that there was an increase in the budget that they spent on herbal products during the pandemic. The rate of use of herbal products is higher in the working elderly compared to the non-working and in those who do not experience problems in transportation to the health institution compared to those who do (p<0.05). The herbal products are more likely to be used by the elderly people who have contracted COVID-19 and by those who remain in hospital or home quarantine as suspected patients of COVID-19. (p<0.05). Healthcare professionals are advised to gather additional data on the use of herbal products during the COVID-19 pandemic and develop effective counseling strategies. xi Keywords: Herbal products, COVID-19, elderly