Critical thinking dispositions of primary school secondary stage students

Abstract

Bu araştırmanın amacı ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin eleştirel düşünme eğilimlerinin farklı değişkenlere göre belirlenmesidir. Araştırmanın evrenini, 2012-2013 eğitim-öğretim yılında Yozgat ilinin Çekerek ilçesinde öğrenim gören ilköğretim ikinci kademe 6, 7 ve 8. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır.Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı iki şehir merkezi okulu iki tane de kırsal kesim okulu seçilmiş ve toplam 545 öğrenci üzerinde anket uygulaması yapılmıştır. Bu çalışma, betimsel bir araştırma niteliğindedir. Tarama modelinde yürütülmüştür. Araştırma verileri, araştırmacı tarafından, araştırmanın bağımsız değişkenleri hakkında bilgi toplamaya yönelik geliştirilen "Kişisel Bilgi Formu" kullanılarak elde edilmiştir. Bunun yanı sıra öğrencilerin eleştirel düşünme eğilimlerini belirlemek için Facione Giancarlo ve Facione Ganien tarafından 1998'de geliştirilen ve 2003 yılında Kökdemir tarafından Türkçeye uyarlanan "Kaliforniya Eleştirel Düşünme Eğilimi " ölçeğinden faydalanılmıştır. Araştırmada elde edilen veriler üzerinde, aritmetik ortalama ( ), standart sapma (Ss), t testi, varyans analizi (ANOVA) ve Scheffe testi uygulanmıştır. Anlamlılık testleri için p<.05 düzeyi yeterli görülmüştür. Araştırma sonucunda öğrencilerin eleştirel düşünme eğilimi düzeylerinin; analitiklik ve meraklılık alt boyutlarında yüksek; gerçeği arama, açık fikirlilik, sistematiklik, kendine güven alt boyutlarında ve eleştirel düşünme eğilimi toplam puanında ise orta düzeyde olduğu görülmüştür. Anne eğitim durumu, baba eğitim durumu, aylık gelir ve cinsiyet faktörlerinin çocukların eleştirel düşünme eğilimine doğrudan etkisi olmadığı ancak bu faktörlerin kişisel güveni arttırdığı tespit edilmiştir. Merkezi okul öğrencilerinin eleştirel düşünme toplam puanlarının kırsal kesim okullarında okuyan öğrencilerden daha fazla olduğu tespit edilmiş ancak okul alanı değişkeni ile öğrencilerin eleştirel düşünme eğilimi düzeyleri arasında anlamlı farklılık bulunmamıştır.Sınıf değişkeni ile öğrencilerin eleştirel düşünme eğilimi düzeyleri arasındaki farklılığın anlamlı olduğu görülmüş ve 6.sınıf öğrencilerinin 7 ve 8.sınıf öğrencilerinden daha fazla eleştirel düşünme eğiliminde olduğu görülmüştür. Anahtar Kelimeler: Eleştirel Düşünme, Eleştirel Düşünme Eğilimi, Ortaokul, Öğrenci.

The goal of this study is to determine the critical thinking dispositions of primary school secondary stage students according to different variables. The population of the research is formed by the students of primary school secondary stages who are attending 6th,7th and 8th grade in Çekerek,Yozgat in 2012/2013 academic year. Depended on Ministry of Education, two of the schools were in the city center and two of them in the countryside and the questionnaire has been applied totally on 545 students. This study is a descriptive research. It is carried out by scanning model. "Personal Information Form" developed by the researcher has been used in order to gather data about the independent variables of the research. Beside this ; "CCTDI" (California Critical Thinking Dispositions Inventory) developed by Facione Giancarlo and Facione Ganien in 1998 and which was adapted to Turkish in 2003 by Kökdemir was used to determine the critical thinking dispositions of primary school secondary stage students . Arithmetic mean (M), standard deviation (SD), t test, variance analysis(ANOVA), and Scheffe test have been applied on the data gathered. In the research p<.05 level has been approved for the significance tests. As a result of the study, it has been found out that students' critical thinking disposition levels in analyticity and inquisitiveness subscales are high; however truth-seeking, open-mindedness, systematicity, self-confidence subscales and critical thinking disposition total points are in medium level. The results showed that the mothers' and fathers' educational background , monthly income and gender do not directly affect on but increase the self confidence of the students. It has been determined that urban students' critical thinking disposition total points are higher than rural students' but there is not a significant difference between school area variable and students' critical thinking disposition level. Also, it has been determined that there is a significance difference between grade variable and students' critical thinking disposition level and 6th grade students have more critical thinking dispositions than 7th and 8th grade students. Key Words: Critical Thinking, Critical Thinking Disposition, Secondary School, Student.