Erken Cumhuriyet Dönemi Türkiye'de çocuğa gösterilen özen ve çocuk koruma politikaları (1923-1940)

Abstract

Gazi Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde gerçekleşen Millî Mücadele ve sonrası, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşu gerçekleşmiş, ancak bu önemli başarı içerisinde; savaşlardan bıkmış, yorgun, sağlık yönünden kötü, eğitimsiz, yoksul ve salgın hastalıklarla mücadele eden bir toplumu barındırmıştır. Kuşkusuz savaşlardan, kıtlıklardan, salgın hastalıklardan en çok etkilenen kesim yaşlılar, kadınlar ve çocuklar olmuştur. Bu devrede, özellikle kimsesiz, öksüz veya korunmaya muhtaç olan çocukların himaye edilip gözetilmeleri önemli bir mesele olarak görülmüştür. Yeni kurulan devlet, geleceğine yön verecek olan neslin ulus-devlet çerçevesinde sağlıklı, gürbüz, ülkesine ve milletine bağlı, millî şuura sahip nesillere dayanmak gerektiğinin bilincinde idi. Bu doğrultuda, Cumhuriyet'in ilk yıllarında muasır medeniyetler seviyesine ulaşılması amacıyla sıkıntılı durumun bir an önce giderilmesi ve toplumun, bu içinde bulunduğu şartlarda gözetilmesine yönelik çalışmalar başlatılmıştır. Korunmaya muhtaç çocuklara ilişkin çıkarılan kanunlar, Erken Cumhuriyet Dönemi'nde önemli bir adım olmuş ancak, mevcut yapının ve meselelerin üstesinden gelinmesinde kifayetsiz kalmıştır. Çalışmada, Erken Cumhuriyet Dönemi çocuk koruma politikaları çerçevesinde, çocukların himayesine yönelik oluşturulan kurum ve kuruluşları ele alınarak, 1923-1940 arasında körpe cumhuriyetin korunmaya muhtaç çocuklara ilişkin yürürlüğe koymuş olduğu kanunlar ve bu kanunların yansımaları ele alınmış ve arşiv belgelerinden, meclis celse zabıtlarından, gazetelerden ve telif-tetkik eserlerden istifade edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Salgınla Mücadele, Çocuk Koruma Politikaları, Korunmaya Muhtaç Çocuk, Korunmaya Muhtaç Çocuk Kanunları.

After the National Struggle led by Gazi Mustafa Kemal Atatürk, the establishment of the Turkish Republic took place, but this important success hosted a society that is tired of wars, tired, poor in health, uneducated, poor and struggling with epidemic diseases. Undoubtedly, the people most affected by wars, famines and epidemics were the elderly, women and children. In this period, it was seen as an important issue that children who are alone, orphans or in need of protection should be protected. The newly established state was aware of the necessity of relying on the generation that will shape its future, within the framework of the nation-state, healthy, robust, loyal to their country and nation, and national consciousness. In this direction, in the first years of the Republic, efforts were initiated to eliminate the troubled situation as soon as possible in order to reach the level of contemporary civilizations and to observe the society in its current conditions. The laws enacted on children in need of protection were an important step in the Early Republican Period, but they were insufficient in overcoming the existing structure and issues. In the study, within the framework of the Early Republican Period child protection policies, the institutions and organizations created for the protection of children were discussed, and the laws that the young republic put into effect on children in need of protection between 1923-1940 and the reflections of these laws were discussed, and archive documents, parliamentary hearings, newspapers and copyright-research works were used. Key Words: Combating the Epidemic, Child Protection Policies, Child in Need of Protection, Child Protection Laws.