Farklı tohum ekim yöntemlerinin orman gülü (Rhododendron ssp.) tohumlarının çıkış sıklıkları ve fide gelişimi üzerine etkisi

Abstract

Bu araştırmada orman gülü türlerinin (R. ponticum L., R. luteum Sweet, R. caucasicum Pallas, R. simirnovii Trautv ve R. ungernii Trautv) tohumlarına uygulanan farklı tohum ekim yöntemlerinin fide çıkış sıklıkları, çıkış süresi, gücü ve bitki büyümesine olan etkilerini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Tohumlar, Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümüne ait uygulama laboratuvarında bulunan iklim kabinleri içerisine konulan, 35x50 cm boyutlarındaki köpük kasalara 3 Kasım 2016 tarihinde ekilmiştir. Ekim yöntemi olarak, elle sıraya ekme (kontrol), plant agar ile karıştırma, MS ile karıştırma, ve dere kumu ile karıştırma olmak üzere dört farklı yöntem denenmiştir. Araştırmamız sonucunda, elde edilen en yüksek tohum çıkışı oranları R. ponticum L. türünde %76,00 R. luteum Sweet. % 66.60, R. smirnovii Trautv %55.33, R. ungernii Trautv %24,00 ve R. caucasicum Pallas %15.33 olarak elle sıraya ekme (kontrol) uygulamasından sağlanmıştır. Ekim yönteminin fide çıkış sıklığı üzerine etkileri incelendiğinde ideal tohum dağılımına en yakın değerlerin elle sıraya ekme yönteminden elde edilmiştir. Fide boylarında en iyi sonuç R. ponticum (2.11cm), R. luteum (3.08cm), R. smirnovii (4.07cm), R. ungernii (1.39cm) türlerinde Ms ortamından alınmışken, R. caucasicum da ise 1.69cm ile agar ortamından elde edilmiştir. Sonuç olarak orman gülü türlerinin generatif yöntemle çoğaltılmasında fide çıkış sıklıklarının homojen olarak dağılması için elle kontrollü bir şekilde ekim yönteminin, fide büyümesi dikkate alındığında ise MS ile karıştırarak ekim yönteminin uygun olduğu belirlenmiştir.

In this study, different seed sowing methods applied to the seeds of forest rose species (R. ponticum L., R. luteum Sweet, R. caucasicum Pallas, R. simirnowii Trautv and R. ungernii Trautv) seedling emergence rates, exit time, power and plant growth . The seeds were sown on November 3, 2016 in a 35x50 cm foam box placed in climatic chambers of the application laboratory belonging to the Ahi Evran University Faculty of Agriculture, Department of Horticulture. As a method of planting, four different methods have been tried: manual seeding (control), mixing with plant agar, mixing with MS, and mixing with stream sand. As a result of our research, the highest seed excretion rates obtained were 76.00% for R. ponticum L., R. luteum Sweet. 66.60%, R. smirnovii Trautv 55.33%, R. ungernii Trautv 24.00% and R. caucasicum Pallas 15.33% by manual seeding (control) application. When the effects of the seeding method on the seedling density were examined, the values closest to the ideal seed distribution were obtained by manual seeding method. The best results in the seedlings were obtained from Ms medium in R. ponticum (2.11cm), R. luteum (3.08cm), R. smirnovii (4.07cm), R. ungernii (1.39cm) and agar medium with 1.69 in R. caucasicum. As a result, it has been determined that the seeding method is suitable by hand-controlled seeding method in order to distribute the seedling exit frequencies homogenously in the reproduction of the forest rose species by generative method, and when the seedling growth is considered.