Fen bilimleri öğretmenlerinin madde ve ısı konusundaki pedagojik alan bilgilerinin araştırılması

Abstract

Bu çalışmanın amacı, mesleki deneyimleri birbirlerinden farklı olan fen bilimleri öğretmenlerinin madde ve ısı ünitesindeki pedagojik alan bilgilerini incelemektir. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden durum çalışması kullanılmıştır. Çalışma grubu amaçlı örnekleme yöntemlerinden maksimum örnekleme çeşidi ile belirlenmiştir. Katılımcılar, 2014-2015 eğitim-öğretim yılında Kırşehir merkez ilçede görev yapan ve öğretmenlik mesleğinde ikinci, altıncı ve on ikinci yılında olan 3 fen bilimleri öğretmeninden oluşmaktadır. Araştırmanın verilerinin toplanması sürecinde veri üçlemesi yapılmıştır. Bu çerçevede, araştırma amacına uygun olarak üç aşamalı ısı sıcaklık testi, gözlem, görüşme ve doküman analizi tekniklerinden yararlanılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde nitel veri analizi yöntemlerinden içerik analizi kullanılmıştır. Nitel verilerin analizi sonucunda elde edilen bulgulara göre, fen bilimleri öğretmenlerinin mesleki deneyimlerinin pedagojik alan bilgilerine herhangi bir etkisi olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmenlerin madde ve ısı ünitesiyle ilgili alan bilgilerinin yetersiz olduğu, özellikle ısı kavramıyla ilgili kavram yanılgılarına sahip oldukları belirlenmiştir. Öğretmenlerin fen öğretimine yönelik oryantasyonlarının pedagojik alan bilgisinin diğer bileşenlerini (öğretim stratejileri bilgisi, öğrencilerin anlamalarını bilme bilgisi, ölçme değerlendirme bilgisi ve müfredat bilgisi) etkilemediği tespit edilmiştir. Öğretmenlerin madde ve ısı ünitesinin öğretiminde daha çok düz anlatım ve soru-cevap yöntemlerini kullandıkları, mesleki deneyimi en az olan öğretmenin öğrenci merkezli, diğer iki öğretmenin öğretmen merkezli oryantasyona sahip oldukları belirlenmiştir. Öğretmenlerin hepsinin özellikle kavram yanılgılarını tespit etme ve giderme yöntemleri, alternatif ölçme ve değerlendirme tekniklerini etkin bir şekilde kullanma ve konuya özel öğretim yöntem, tekniklerini belirlemelerinde sorun yaşadıkları belirlenmiştir. Çalışmadan elde edilen bulgular sonucunda öğretmen yetiştiren eğitim fakültelerinin öğretim programları, alan eğitimi araştırmacıları, öğretmenlerin çalıştığı okul yönetimleri ve hizmet içi eğitimcilere yönelik için somut önerilerde bulunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Pedagojik alan bilgisi, madde ve ısı, mesleki deneyim, fen bilimleri öğretmenleri

The objective of this research is examining pedagogical content knowledge of science teachers that have different years of teaching experience on the subject of 'matter and heat'. This study prefers case study approach. Participants were selected with maximum variation sampling method which is one of the purposeful sampling. Three science teachers with the teaching experiences of two years, six years and twelve years and who teach in cental district have contributed to the study. The study is employed in Kırşehir in 2014-2015 academic year. Triangulaiton wasutilized in collecting data. The data is derived through the application of 'heat and temperature test' with three steps, observations, interviews and document analysis according to the aim of this research. The data obtained is analyzed via a content analysis. As a result of analyzing qualitative data, it is suggested that teaching experience of science teachers has no effect on their pedagogical content knowledge. The teachers were observed to have insufficient content knowledge about matter and heat and especially have misconception on heat. It was found that orientations of teachers towards science teaching does not influence other components of pedagogical content knowledge (teaching strategies knowledge, estimation of students learning knowledge, measurement and evaluation knowledge and curriculum knowledge). It was also identified that the teachers generally use lecturing and question-answers in teaching the unit of heat and the least experienced one has student orientation while the others have teacher orientation in their teaching. It is observed that all the teachers have trouble in detecting and solving misconceptions, effectively using alternative measurement and evaluation techniques and determining subject-specific teaching methods. As a result of findings, suggestions are given for teacher preparation programs, subject-area researchers, school management and in-service teacher training providers. Keywords: pedagogical content knowledge, mater and heat, teaching experience, science teachers