Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının GDO'lu besinler hakkındaki bilgiler, risk algıları, tutumları ve böyle bir konunun öğretimine yönelik öz yeterlilikleri

Abstract

Sosyobilimsel konular her geçen gün günlük hayatımızda bir yer teşkil etmekte ve bu tip konularda insanlardan karar vermeleri beklenmektedir. Bu tip konular tartışmalı olup, bilim insanları arasında ve halk içinde görüş ayrılıkları söz konusudur. Bu çalışmada böyle bir konu olan GDO' lu besinlerle ilgili olarak geleceğin vatandaşlarını yetiştirecek olan Fen ve Teknoloji öğretmen adaylarının bilgileri, risk algıları, tutumları ve bu konunun öğretimine yönelik öz yeterlilikleri belirlenmeye çalışılmıştır.Çalışmada Ahi Evran Üniversitesi Fen Bilgisi Öğretmenliği Ana Bilim Dalı'nda okuyan 3. ve 4. Sınıf toplam 161 öğretmen adayı örneklem olarak seçilmiştir. Çalışma betimsel ve nicel bir özelliktedir. Veri toplama araçları olarak `Kişisel Bilgi Ölçeği', `GDO' lu Besinler Bilgi Testi', `GDO' lu Besinlere Yönelik Tutum Ölçeği', `GDO' lu Besinlerle İlgili Risk Algıları Ölçeği', `GDO' lu Besinlerin Öğretimine Yönelik Öz yeterlilik Ölçeği' kullanılmıştır. Verilerin analizinde yüzde değerleri gibi betimsel istatistikler ile Stepwise regresyon gibi açıklayıcı istatistikler kullanılmıştır.Çalışmanın sonuçlarına göre örneklemdeki katılımcılar GDO' lu besinler hakkında genel olarak bilgilidir. Ayrıca risk algıları yüksek ve olumsuz tutumlara sahiptirler. GDO' lu besinler konusunun öğretimine yönelik olarak öz yeterlilikleri genel olarak orta düzeydedir. Ayrıca öz yeterliliğin yordayıcılarına bakıldığında bilgi ve bilim kamplarına katılmanın etkili yordayıcılar olduğu tespit edilmiştir.Sosyobilimsel konular ve bu konuların öğretimi için gerekenler öğretmen adaylarının eğitim programlarına dahil edilmelidir. Ayrıca öğretim sırasında öğretmen adaylarının bilgi birikimlerindeki gelişim, risk algıları ve tutumları da hesaba katılmalıdır. Öte yandan bu tip konuların öğretimine yönelik güçlü bir öz yeterlilik geliştirmeleri amacıyla akademik bilgilerini artırıcı öğretim ortamları oluşturulmalı, bilim kampları gibi okul dışı etkinliklere önem verilmelidir.

Socioscientific issues gradually gain importance in daily life and people are expected to make informed decisions regarding these issues. These issues are both controversial and include disagreements between scientists and between society. In the present study, it has been sought to determine preservice Science and Technology teachers?, knowledge about, risk perceptions regarding and attitudes towards GMO foods, who will educate future citizens.Totally 161 participants in year 3 and 4 groups in Teaching Science Department at Ahi Evran University constituted the sample. The study displays the features of quantitative descriptive model. As data collecting tools, it has been made use of `personal information scale?, `Knowledge about GMO foods scale?, `Attitudes towards GMO foods scale?, `Risk perceptions about GMO foods scale?, and `Self-efficacy about teaching GMO foods scale?. In data analysis, percentages and Stepwise regression has been used.The results have displayed that participants are generally well-informed about GMO foods. In addition, they posses high risk perceptions and negative attitudes towards this issue. They have moderate level of perceptions of self-efficacy regarding teaching GMO foods issue. Looking at the predictors of self-efficacy, knowledge and participation of science camps were strong and significant ones.Socioscientific issues and the needs to teach these issues should be included in the education of preservice teachers. Also, the development in academic knowledge, risk perceptions and attitudes should be taken in to account. Lastly, in order that preservice teachers can improve strong self-efficacy regarding teaching these types of issues the environments where the academic knowledge can be enhanced should be created and the importance should be attached to the out-of-school activities such as science camps.