1930 Kadınlara İntihap (seçme- seçilme) hakkı verilmesine yönelik tutumlar

Abstract

Kadın ve kadın haklarına yönelik gelişmeler araştırmacılar için her zaman ilgi çekici olmuştur. Türk kadınlarının, tarih boyunca yaptıkları faaliyetler ile elde ettikleri hakları, giyimleri kuşamları vb. konuları birçok çalışmaya esin kaynağı olmuştur. Türkiye’de Cumhuriyetin ilanı ile birlikte bir dizi değişiklikle yapılan devrimin hedefi; yeni ve çağın gereklerine uygun modern bir devlet yaratmaktır. “1923–1938 devrim dönemi” olarak nitelendirilebilecek Atatürk döneminde, kadınlara siyasal anlamda, Belediye seçimlerine seçmen ve seçilen olabilme hakkının tanınması devrim hedefinin önemli bir parçasını oluşturmuştur. 3 Nisan 1930’da TBMM’de yapılan görüşmelerden sonra gerçekleşen bu hakkın verilmesi, beraberinde çeşitli tartışma, alay etme, çekişme gibi durumlarla karşılaşsa da kadınlar haklarını sonuna kadar savunmuşlardır. Bu çalışmada, yaşanan tartışma ve diğer yaklaşımlar, dönemin önemli gazetelerinden “Cumhuriyet Gazetesi” örnekleri üzerinden ele alınmış ve değerlendirme yapılmaya çalışılmıştır.

Developments on women and their rights have always been a core of interest for researchers. Issues including the woman rights, the women clothes as well as the activities of Turkish women throughout history have inspired many studies. The target of the revolution held in Turkey with a range of changes following the establishment of the Republic was to constitute a new and modern state that would catch up with the era. An important aspect of the referred target involved the acquisition of the right to elect and to be elected to local administrations for the women in Turkey within the Atatürk’s revolutionary era (1923-38). Those rights were acquired in the light of the parliamentary negotiations held on 3 April 1930. Despite several harsh debates, mockeries as well as controversies women did their best to defend their rights. This study aims to denote the discussions concerning the referred issue and to evaluate it on the basis of the Cumhuriyet, one of the the crucial newspapers of the era.