Okul öncesi eğitimi öğretmen adaylarının ekolojik ayak izlerinin ve çevre eğitim puanlarının incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, okul öncesi eğitimi alan öğretmen adaylarının sürdürülebilir yaşama yönelik farkındalıklarının belirlenmesinde çevre eğitimi aracı olarak kullanılan ekolojik ayak izi uygulamalarının etkisini incelemektir. Bu çalışmada tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma, 2015-2016 eğitim-öğretim yılında, Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü Okul Öncesi Eğitimi Anabilim Dalı'nda öğrenim gören her sınıftan 124 öğretmen adayına uygulanmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak ''Ekolojik Ayak İzi Hesaplama Anketi" ve "Çevre Eğitimi Ölçeği" kullanılmıştır. Öğretmen adaylarının ekolojik ayak izleri web-tabanlı ekolojik ayak izi hesaplama aracı kullanılarak hesaplanmıştır. Araştırmadan elde edilen verilerin analizi için SPSS 15 paket programı ve Microsoft Excel elektronik tablo programları kullanılmıştır. İstatistiksel veri analizinde, korelasyon yöntemi ve ilişkili örneklem t-Testi ve one-way Anova kullanılmıştır. Yapılan analizlerden elde edilen sonuçlar şunlardır: Öğretmen adaylarının sürdürülebilir yaşama yönelik farkındalık puanlarının hesabı ve ekolojik ayak izi hesaplamalarının uygulaması sonucunda, Türkiye'nin ekolojik ayak izi raporunda ortaya çıkan ortalama ekolojik ayak izinin öğretmen adaylarının testleri sonucu ortaya çıkan ekolojik ayak izinden daha düşük olduğu görülmüştür. Yani çevreye bıraktıkları iz Türk toplumuna göre daha küçüktür. Ekolojik ayak izi hesaplamaları sonucunda öğretmen adaylarının ekolojik ayak izine etkiyi en çok mallar ve hizmetler alanı yaparken en az seyahat alanının katkıda bulunduğu görülmüştür. Okul öncesi kız öğretmen adaylarının erkek öğretmen adaylarına göre ekolojik ayak izleri daha küçüktür. Araştırma sonunda öğretmen adaylarına verilen çevre eğitiminin yeterince etkili olmadığı düşünülmektedir. Bu nedenle çevre eğitimi ders programlarının ve dersin işlenişi gözden geçirilmelidir önerisinde bulunulmuştur. Ayrıca okul öncesi öğretmen adaylarının ekolojik ayak izleri erkek adaylara göre daha küçük olduğu, erkek öğrencilere yönelik etkinliklere çevre eğitiminde daha çok yer verilmesi gerekliği önerisinde bulunulmuştur.

The aim of this study is to investigate the effect of ecological footprint applicationsused as environmental education tool in the determination of the awareness of preschool teacher candidatess for sustainable living. Scan model wasused in this study. Research, in 2015-2016 academic year has been applied to a total of 124 preschool education teacher candidates studying Ahi Evran University Faculty of Education Department of Primary Education Preschool Education. In the research, "Environmental Education Survey" and "Ecological Footprint Measurement Scale" were used as data collection tools. The Ecological Footprintof pre-service teachers were calculated, using web-based Ecological Footprint Calculator. SPSS (Statistical Package for Social Sciences Program, Version 15.0) package program and Microsoft Excel electronic table programs were used to analyze the data collected from the research. In the analyzing of statistical data, correlation method and paired samples t-Test, One Way Anova were used. Following results are obtained from analyzes: As a result ecological footprint application of the awareness of teacher candidates for sustainable living as environmental education tool, the result occuring Turkey's ecological footprint report has been seen lower than average ecologica footprint. This result, the awareness of teacher candidates for sustainable living, according to average in the result of ecological footprint applications as environmental education tool shows that the yâre more conscious. In ecological footprint calculation result it has been seen that the teacher candidates contribute most in good sand services area but at least in travelling area. Significant differences also has been found in terms of gender in ecological footprint scores. Female teacher candidates' footprints in the world are less than males. At the end of the research, some suggestions were made concerning the application of ecological footprint education in larger groups and different variable storaising the awareness of the society in the subjects of environment and sustainablelife.