Okuma becerilerinin etkin kullanımına yönelik sosyal bilgiler öğretmenlerinin inançları

Abstract

Bu araştırma sosyal bilgiler dersi öğretiminde okuma becerilerinin etkin kullanımına yönelik sosyal bilgiler öğretmenlerinin inançlarını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Kesitsel betimsel tarama modelindeki bu çalışmanın evrenini 2016-2017 eğitim-öğretim yılında Çorum ili ve 2017-2018 eğitim-öğretim yılında Kırşehir ili merkez ilçe ve merkez ilçeye bağlı köylerdeki ortaokullarda görev yapan sosyal bilgiler öğretmenleri oluşturmuştur. Araştırmada herhangi bir örneklem seçim yöntemi kullanılmadan evrenin tamamı olan 232 sosyal bilgiler öğretmeni ulaşılması hedeflenmiş; ancak araştırmaya katılmayı kabul etmeme, araştırmanın yapıldığı tarihlerde okula gelmeme, yönetici olarak görevli olma gibi nedenlerle toplam 164 sosyal bilgiler öğretmenine ulaşılabilmiştir. Araştırma kapsamında sosyal bilgiler öğretmenlerinin, sosyal bilgiler dersinde okuma becerilerinin etkin kullanımına yönelik inançlarını belirlemek için Yıldırım (2016) tarafından geliştirilen "branş öğretmenlerinin okuma becerilerini kendi öğretim alanlarında kullanmalarına yönelik inançları" adlı ölçek uyarlanarak kullanılmıştır. Araştırmada verilerin analizinde SPSS 25.00 (Stastical PackageFor Social Sciences) paket programı kullanılmıştır. Araştırmanın amacına uygun olarak, elde edilen verilerin çözümlenmesinde frekans (f), yüzde (%), aritmetik ortalama ( ) ve standart sapma (SD) dağılımları hesaplanmıştır. Bununla birlikte, çoklu değişkenlerle karşılaştırma yapmada verilerin normal dağılım gösterip göstermediğine kolmogorov smirnov normallik testi ile bakılmış ve verilerin normal dağılım göstermediği görülerek iki değişkenli karşılaştırmalarda Mann-Whitney U testi, üç ve daha fazla değişkenlerde de Kruskal-Wallis H testi analizi kullanılmıştır. Araştırma bulgularından elde edilen sonuçlar aşağıdaki gibi özetlenebilir: Okuma becerilerinin etkin kullanımına yönelik sosyal bilgiler öğretmenlerinin inançlarının aritmetik ortalamasının 5,43 olduğu tespit edilmiş ve buna göre de sosyal bilgiler öğretmenlerinin, okuma becerilerinin etkin kullanımına yönelik düşünceleri "Katılma Eğilimindeyim" boyutunda ortaya çıkmıştır. Ayrıca sosyal bilgiler öğretmenlerinin okuma becerilerinin etkin kullanımına yönelik inançlarının; cinsiyete, mezun oldukları bölüme, mezun oldukları fakülteye ve görev yaptıkları vilayete göre farklılaşmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Sosyal bilgiler öğretmenlerinin sosyal bilgiler dersinde okuma becerilerinin etkin kullanımına yönelik inanç düzeylerinin kıdeme göre farklılaştığı ve bu farkın en kıdemli öğretmenler lehine olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

This research has been carried out to determine the beliefs of social studies teachers about the effective use of reading skills in social studies teaching. The research is based on a cross-sectional description model. Its population is composed of social studies teachers working in the secondary schools in Çorum province in the 2016-2017 academic year and in the central districts and villages of the central district of Kırşehir in the 2017-2018 academic year. The research did not employ any sample selection method so as to reach 232 social studies teachers who comprise the whole population. However, 164 teachers were available due to the reasons such as not accepting to participate in the research, being absent from school when the research was being conducted and officiating as school director, etc. In order to assess the beliefs of social studies teachers on the active use of reading skills in Social Studies course, the scale titled "the beliefs of branch teachers on using reading skills in their fields of teaching" developed by Yıldırım (2016) was adapted and used. SPSS 25.00 (Stastical Package for Social Sciences) was used to analyze the data. Meanwhile, distributions of frequency (f), percentage (%), arithmetic mean ( ) and standard deviation (SD) were computed. Kolmogorov-Smirnov test was applied to see whether the data distribution is normal or not when comparing multiple variables. In cases that the data did not show a normal distribution, Mann-Whitney U and Kruskal-Wallis H tests were applied to compare two variables and three or more variables, respectively. The results of the research can be summarized as follows: Arithmetic mean of the beliefs of social studies teachers on the effective use of reading skills in social studies course is 5,43. Accordingly, they "apt of agree" to use reading skills actively in Social Studies course. In addition, social studies teachers' beliefs about the effective use of reading skills; gender, the department they graduated, the faculty they graduated from and the province they work in. It was concluded that the belief levels of the social studies teachers regarding the effective use of reading skills differed according to seniority and this difference was in favor of the most senior teachers.