Terör Yönetimi Kuramı (Dehşet Yönetimi Kuramı)

Abstract

Öz: Terör Yönetimi Kuramı iki temel hipoteze dayanmaktadır. Bunlar kaygı tamponu ve ölümlülüğün belirginleşmesi hipotezidir. Kurama göre bireyin ölümlülüğünün hatırlatılması ona kaygı vermektedir. Birey bu kaygıyı azaltmak için benlik saygısını yükseltmeye çalışmakta veya kültürel dünya görüşlerine bağlanmaktadır. Bu çalışmada, terör yönetimi kuramının tarihçesi, kavramları ve varsayımları ele alınmıştır. Bu kapsamda, Türkiye’de yapılmış olan 17 çalışma analiz edilmiştir. Bulgular, 2’si kısmi olmak üzere 12 çalışmanın terör yönetimi kuramını desteklediğini ve 2 çalışmanın kuramı desteklemedi- ğini göstermektedir. Kalan 3 çalışma ise terör yönetimi kapsamındaki diğer çalışmalar başlığı altında ele alınmıştır. Terör yönetimine ilişkin teorik bilgilerin ardından Türkiye’de bu alanda konuya ilişkin yapılmış olan çalışmaların sonuçları bütünleştirilerek 12 çalışma üzerinde meta analiz yapılmıştır. Rastgele etkiler modeline göre toplam etki büyüklüğü 0,161 (0,125 standart hata ve güven aralığı %95, alt sınır -0,083 ve üst sınır 0,407) olarak saptanmıştır. Sonuçlar ilgili literatür temelinde tartışılmıştır.

Abstract: Terror Management Theory is based upon two main hypotheses. These are the anxiety buffer and the mortality salience hypothesis. According to the theory, the salience of mortality raises the anxiety of the individual. The individual in consequence raises his/her self–esteem or validates his/her cultural worldview as a buffer against this anxiety. In this study, the history, concepts and assumptions of terror management theory are discussed. Within this context 17 studies were analysed. 10 of these studies support, 2 of them partly support and 2 of them did not support terror management theory. The remaining 3 studies are discussed under the ‘other studies’ title. Following the theoretical information regarding terror management theory, the results of the studies conducted in Turkey are integrated and with 12 studies, meta-analysis was performed. According to the random effects model, the total effect size is 0,161 (0,125 standard error and 95% confidence interval, the lower limit is -0.083 and upper limit is 0,407). The results of this study are discussed on the basis of the relevant literature. Keywords: Terror Management, Mortality, Death Anxiety, Effect Size