Pandemi dönemlerinde fiziksel aktivitenin değerlendirilmesi : Ölçeğin geliştirilmesi, birincil geçerlilik ve psikometrik özelliklerinin belirlenmesi
Abstract
Bu çalışmada pandemi döneminde sağlıklı bireylerin fiziksel aktivite seviyesini belirlemek için "Pandemi Dönemi Fiziksel Aktivite Ölçeği" nin geliştirilmesi hedeflendi. Araştırma, Kırşehir genelinde dâhil edilme kriterlerine uyan bireylere yüz yüze uygulanarak 10.07.2021- 10.06.2022 tarihleri arasında yapıldı. Çalışmaya başlamadan önce etik kurul izin belgesi alındı. Çalışmaya katılma kriterlerine uyan 583 kişiyle görüşüldü ve çalışmanın önemi ile amacı anlatılıp katılımcılardan bilgilendirilmiş gönüllü olur formu ile yazılı onam alındı. Araştırma verileri "Sosyo-Demografik Anket Formu", "Uluslararası Fiziksel Aktivite Kısa Formu", "Tampa Kinezyofobi Ölçeği", "Koronavirüs Anksiyete Ölçeği", "Salgın Hastalık Kaygı Ölçeği", "Uzman Değerlendirme Formu" ve geliştirdiğimiz "Pandemi Dönemi Fiziksel Aktivite Ölçeği" ile toplandı. Veriler SPSS 22 ve Lisrel 9.1 programları kullanılarak analiz edildi. İstatistiksel analizde anlamlılık değeri p<0,05 olarak kabul edildi. Tanımlayıcı istatistikler olarak sayısal değişkenler için ortalama standart sapma, medyan, minimum, maksimum; kategorik değişkenler için ise sıklık (n) ve yüzde (%) değerleri verildi. Normal dağılıma uygunluk Kolmogorov-Smirnov Testi ile değerlendirildi. Literatür taraması ve kompozisyon çalışması sonrası 325 soru havuzunu içeren taslak form oluşturuldu. Kapsam geçerliliği doğrultusunda taslak formu uzmanlar tarafından "Uzman Değerlendirme Formu" ile değerlendirildi. Değerlendirme formunun kapsam geçerliliği Davis tekniği ile yapıldı ve her maddenin Kapsam Geçerlilik İndeksi hesaplandı. İndekse göre bazı maddeler çıkartıldı ve uzman tavsiyesi ile sonunda 58 maddeden oluşan Ön Uygulama Formu oluşturuldu. Bu form, örneklem grubunu temsil eden 221 kişiye uygulandı. Ön uygulama sonucu elde edilen verilere iç tutarlılık analizi ve madde analizi uygulandı. Analiz sonucu ile uzman tavsiyesi üzerine bazı maddeler çıkartıldı ve son aşamada 34 sorudan (30 kapalı uçlu soru; 4 açık uçlu soru) oluşan nihai Pandemi Dönemi Fiziksel Aktivite Ölçeği oluştu. Ölçeğin Kaiser-Meyer-Olkin katsayısı 0,947 ve Bartlett küresellik testi anlamlı (p<0,001) olup faktörleşmeye uygun olduğu görüldü. Uygulanan Açımlayıcı Faktör Analizleri sonucunda toplam varyansın 61,704'ünü açıklayan, özdeğeri 1'in üstünde 3 alt boyut ve 31 (27 kapalı uçlu soru; 4 açık uçlu soru) maddeden oluşan ölçek elde edildi. Ölçeğin modelini test etmek amacıyla uygulanan Doğrulayıcı Faktör Analizi sonucu uyum değerlerinin ?2/Sd: 2,343; RMSEA: 0,048; IFI: 0,955; CFI: 0,954; GFI: 0,912; NFI: 0,923; NNFI: 0,950; AGFI: 0,896; RMR: 0,060; SRMR: 0,047 olarak uyum indekslerinin kabul edilebilir düzeyde olduğu görüldü. Benzer ölçekler ile korelasyon katsayısına bakıldığında Salgın Hastalık Kaygı Ölçeği ile -0,464 (p<0,001), Koronavirüs Anksiyete Ölçeği ile -0,368 (p<0,001); Tampa Kinezyofobi Ölçeği ile -0,511 (p<0,001) anlamlı negatif korelasyonlar tespit edildi. Ölçeğin güvenilirliği için iç tutarlık analizi yapılıp Cronbach alfa katsayılarını hesaplandı. Birinci faktörün 0,953; ikinci faktörün 0,915; üçüncü faktörün 0,829 olduğu görüldü. Ölçeğin toplam Cronbach Alfa katsayısı ise 0,912 olarak oldukça güvenilir bulundu. Test-tekrar test güvenilirliğinde ölçeğin sınıf içi korelasyon katsayısı 0,958 olarak yüksek korelasyonda bulundu; Cronbach alfa katsayısı 0,864 olarak yüksek güvenilirlikte hesaplandı (p<0,001). 27 maddenin test önce-sonrası korelasyon değerleri incelendiğinde değerlerin 0,576 ile 0,853 arasında değiştiği görüldü (p<0,001). Yapılan analizler sonucunda geliştirdiğimiz Pandemi Dönemi Fiziksel Aktivite Ölçeği'nin geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu, pandemi döneminde fiziksel aktivite seviyesini ölçmek için kullanılabileceği sonucuna varıldı. Anahtar Sözcükler: Fiziksel Aktivite, Ölçek Geliştirme, Pandemi, Psikometri In this study, it was aimed to develop the "Pandemic Period Physical Activity Scale" in order to determine the physical activity level of healthy individuals during the pandemic period. The research was conducted between 10.07.2021- 10.06.2022 by applying face-to-face to individuals who met the inclusion criteria around Kırşehir. Ethics committee permission was obtained before starting the study. 583 people who met the criteria for participating in the study were interviewed and the importance and purpose of the study were explained and written consent was obtained from the participants with an informed consent form. Research data were collected from "Socio-Demographic Questionnaire Form", "International Physical Activity Short Form", "Tampa Kinesiophobia Scale", "Coronavirus Anxiety Scale", "Epidemic Disease Anxiety Scale", "Expert Evaluation Form" and "Pandemic Period Physical Activity Scale". Data were analyzed using SPSS 22 and Lisrel 9.1 programs. The significance value was accepted as p<0.05. Mean standard deviation, median, minimum, maximum for numerical variables as descriptive statistics; frequency (n) and percentage (%) values were given for categorical variables. Normal distribution was evaluated with the Kolmogorov-Smirnov Test. After the literature review and composition study, a draft form was created containing a pool of 325 questions. In accordance with the content validity, the draft form was evaluated by experts with the "Expert Evaluation Form". The content validity of the evaluation form was performed with the Davis technique and the Content Validity Index of each item was calculated. Some items were removed according to the index, and a "Preliminary Application Form" consisting of 58 items was created with expert advice. This form was applied to 221 people representing the sample group. Internal consistency analysis and item analysis were applied to the data obtained as a result of the pre-application. According to the result of the analysis and expert advice, some items were removed and in the final stage, the "Pandemic Period Physical Activity Scale" consisting of 34 questions (30 closed-ended questions; 4 open-ended questions) was formed. The Kaiser-Meyer-Olkin coefficient of the scale was found to be 0.947 and the Bartlett sphericity test was significant (p<0.001) and it was found to be suitable for factorization. As a result of the Exploratory Factor Analyses, a scale consisting of 3 sub-dimensions and 31 (27 closed-ended questions; 4 open-ended questions) items with an eigenvalue above 1 explaining 61,704 of the total variance was obtained. As a result of Confirmatory Factor Analysis applied to test the model of the scale, it was found that the fit indices ?2/Sd: 2.343; RMSEA:0.048; IFI: 0.955; CFI: 0.954; GFI: 0.912; NFI: 0.923; NNFI: 0.950; AGFI: 0.896; RMR: 0.060; SRMR: 0.047 were at an acceptable level. When looking at the correlation coefficient with similar scales, with the scale of an epidemic of anxiety -0.464 (p<0.001), with coronavirus anxiety scale -0.368 (p<0.001); Kinezyofobi Tampa scale -0.511 (p<0.001) significant negative correlations were detected. For the reliability of the scale, internal consistency analysis was performed and Cronbach's alpha coefficients were calculated. The first factor was 0.953; the second factor is 0.915; the third factor was found to be 0.829. The total Cronbach Alpha coefficient of the scale was found to be quite reliable as 0.912. The in-class correlation coefficient of the scale was found to be highly correlated as 0.958 in the test-retest reliability study; the Cronbach alpha coefficient was calculated as 0.864 in the high reliability study (p<0.001). When the before-post-test correlation values of 27 items were analyzed, it was seen that the values ranged between 0.576 and 0.853 (p<0.001). As a result of the analyzes conducted, it was concluded that the Physical Activity Scale of the Pandemic Period that we developed is a valid and reliable measurement tool that can be used to measure the level of physical activity during the pandemic period. Keywords: Physical Activity, Scale Development, Pandemic, Psychometrics
URI
https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=kIrIdtdJ31bRgjb6fHvMUVSOKSWqN84i_Yeb6-fIhydG_YDiWIqcXKN0POWwLGc7https://hdl.handle.net/20.500.12513/6558
Collections
- Tez Koleksiyonu [133]