Sekizinci sınıf öğrencilerinin orantısal akıl yürütmeleri ve Van Hiele geometrik düşünme düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, sekizinci sınıf öğrencilerinin orantısal akıl yürütme ve Van Hiele geometrik düşünme düzeyleri arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırmanın içeriği ve amacına uygun olarak nicel araştırma yöntemlerinden tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini, Kırşehir ilinde bulunan beş farklı devlet okulunda eğitim gören sekizinci sınıf öğrencileri arasından olasılıksız örnekleme yöntemlerinden amaçlı örnekleme yoluyla seçilen 255 öğrenciden oluşmuştur. Araştırmanın veri toplama sürecinde öğrencilere Arıcan (2019a) tarafından geliştirilen 22 çoktan-seçmeli sorudan oluşan orantısal akıl yürütme testi ve Duatepe (2000) tarafından Türkçeye çevrilen 25 çoktan-seçmeli sorudan oluşan Van Hiele geometrik düşünme düzey testi uygulanmıştır. Öğrenciler tarafından birer ders saatinde cevaplandırılan testler araştırmacı tarafından Excel dosyasına kaydedilmiştir. Öğrencilerden elde edilen veriler SPSS programı ile analiz edilmiştir. Öğrencilerin orantısal akıl yürütme test puanlarının Van Hiele geometrik düşünme düzeylerine göre anlamlı olarak değişip değişmediğini belirlemek için ANOVA testi kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda sekizinci sınıf öğrencilerinin orantısal akıl yürütme testinde bulunan sorulardan doğru orantı becerisini ölçen soruları ters orantı becerisini ölçen sorulara kıyasla daha kolay cevaplandırdıkları bulunmuştur. Van Hiele geometrik düşünme düzeyleri testinde sekizinci sınıf öğrencilerinden beklenen düzey 3 seviyesinde sadece 10 tane öğrencinin bulunduğu sonucu elde edilmiştir. Öğrencilerin büyük çoğunluğunun düzey 1 seviyesinde yer aldığı belirlenmiştir. Araştırmada öğrencilerin orantısal akıl yürütme testinden aldıkları puanlar arttıkça Van Hiele geometrik düşünme düzeylerinin de arttığı görülmüştür. Van Hiele geometrik düşünme düzeylerinden en az düzey 2 olan öğrencilerin orantısal akıl yürütme testinden en çok düzey 1 olan öğrencilere kıyasla anlamlı olacak şekilde ortalama olarak daha fazla puan aldıkları tespit edilmiştir. Ayrıca, öğrencilerin orantısal akıl yürütme puanları ile Van Hiele geometrik düşünme düzeyleri arasında anlamlı düzeyde çok zayıf pozitif bir ilişki belirlenmiştir.

This study examined the relationship between proportional reasoning and Van Hiele geometric thinking levels of eighth grade students. In accordance with the content and purpose of the research, the survey model, one of the quantitative research methods, was used in conducting this study. The sample of the study consisted of 255 students selected through purposive sampling, one of the non-probability sampling methods, among eighth grade students studying at five different public schools in Kırşehir. During the data collection process of the study, the proportional reasoning test consisting of 22 multiple-choice questions prepared by Arıcan (2019a) and the Van Hiele geometric thinking level test consisting of 25 multiple-choice questions translated into Turkish by Duatepe (2000) were applied to the students. The two tests were answered by the students in one class hour and responses were recorded in an Excel file by the researcher. The data obtained from the students were analyzed with the SPSS program. ANOVA test was used to determine whether the proportional reasoning test scores of the students changed significantly according to their Van Hiele geometric thinking levels. The analysis showed that in comparison to the inverse proportion items eighth grade students were better at answering the direct proportion items in the proportional reasoning test. In the Van Hiele geometric thinking levels test, there were only 10 students at the level 3, which was the expected level from eighth grade students. We determined that the majority of the students were at level 1. In the study, we observed that as the scores of the students in the proportional reasoning test increased, their Van Hiele geometric thinking levels also increased. The students with at least level 2 of the Van Hiele geometric thinking levels obtained significantly better scores from the proportional reasoning test compared to the students with at most level 1 of the Van Hiele geometric thinking levels. In addition, a very weak positive correlation was found between the proportional reasoning scores of the students and their Van Hiele geometric thinking levels.