Siyah alaca ineklerde dış görünüş özellikleri ile süt ve döl verim özellikleri arasındaki ilişkiler

Abstract

Bu araştırma, Kırşehir ilinde özel bir süt sığırı işletmesinde yetiştirilen 230 baş Siyah Alaca ineğinin dış görünüş özelliklerine ait bazı genetik parametrelerin tahmin edilmesi ve bu özellikler ile süt ve döl verim özellikleri arasındaki korelasyonların belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Sağrı yüksekliği (SY), sütçülük özelliği (SÖ), göğüs genişliği (GG), beden derinliği (BD), sağrı eğimi (SE), sağrı genişliği (SG), arka bacak açısı (ABA), arka diz yapısı (ADY), tırnak taban yüksekliği (TTY), arka bacak duruşu (ABD), meme derinliği (MD), ön meme bağlantısı (ÖMB), arka meme yüksekliği (AMY), meme merkez bağı (MMB), ön meme bağlantısı (ÖMBY) ve meme başı uzunluğu (MBU) için ortalamalar sırasıyla 147.52±5.23 cm, 5.65±0.93, 5.00±0.87, 6.02±0.84, 5.49±1.03, 5.06±0.88, 5.37±1.04, 4.77±0.71, 5.53±0.79, 4.52±1.05, 5.07±1.19, 4.63±1.03, 5.27±1.03, 5.43±1.59, 4.39±0.79 ve 5.00±0.99 olarak belirlenmiştir. Doğrusal olmayan puanlama özelliklerinden süt tipi (ST), beden kapasitesi (BK), ayak bacak yapısı (ABY), meme yapısı (MY) ve toplam puan (TP) için ortalamalar ise sırasıyla 79.52±3.59, 80.09±1.98, 78.75±1.87, 78.57±2.40 ve 79.09±1.35 olarak hesaplanmıştır. Laktasyon sırasının SÖ, SE, ADY, ABD, MMB ve ÖMBY yerleşimi hariç tüm doğrusal tanımlama (SY, GG, BD, SG, ABA, TTY, MD, ÖMB, AMY, MBU) ve doğrusal olmayan puanlama özellikleri (ST, BK, ABY, MY ve TP) üzerine etkisi istatistiki olarak anlamlı bulunurken, buzağılama mevsiminin tüm özellikler üzerine etkisi ise SG ve ABD (P<0.05) hariç önemsiz bulunmuştur. SY, SÖ, GG, BD, SE, SG, ABA, ADY, TTY, ABD, MD, ÖMB, AMY, MMB, ÖMBY ve MBU için kalıtım dereceleri sırasıyla 0.34±0.256, 0.29±0.250, 0.12±0.179, 0.26±0.189, 0.16±0.188, 0.27±0.272, 0.12±0.191, 0.07±0.142, 0.07±0.199, 0.16±0.289, 0.44±0.275, 0.41±0.259, 0.31±0.243, 0.33±0.225, 0.39±0.275 ve 0.08±0.199 olarak tahmin edilmiştir. ST, BK, ABY, MY ve TP için kalıtım dereceleri ise 0.24±0.265, 0.10±0.145, 0.32±0.194, 0.34±0.145 ve 0.39±0.133 olarak hesaplanmıştır. 305-GSV ile en yüksek genetik korelasyonlar SÖ (0.96), BD (0.81) ve AMY (0.65), ABA (-0.90) ve MY (0.69) arasında belirlenmiştir. BİTAS ile en yüksek genetik korelasyonlar ise GG (0.59), BD (0.55), SG (0.61) ve ÖMB (0.56) ve BK (0.48) arasında tespit edilmiştir. SP ve BA ile tüm özellikler arasındaki genetik korelasyonlar -0.33 ile 0.29 arasında belirlenmiştir. 305-GSV, BİTAS, SP ve BA ile doğrusal tanımlama ve doğrusal olmayan puanlama özellikleri arasındaki fenotipik korelasyonlar -0.25 ile 0.25 arasında değişmiştir. Ortalama 305-GSV, BİTAS, SP ve BA sırasıyla 9805.09±1715.92 kg, 66.07±19.98 gün, 134.07±72.04 gün ve 414.53±74.22 gün bulunmuştur. 305-GSV, BİTAS, SP ve BA için kalıtım dereceleri sırasıyla 0.18±0.012, 0.08±0.185, 0.05±0.162 ve 0.13±0.178 olarak tahmin edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Siyah Alaca, Dış görünüş özellikleri, Kalıtım derecesi, Genetik korelasyon, Fenotipik korelasyon, Süt verimi, Üreme özellikleri

This research was carried out to estimate some genetic parameters of type traits of 230 head Holstein cows raised in private dairy cattle enterprise in Kırsehir and to determine the correlations between these type traits with milk yield and reproductive characteristics. The overall mean of stature (STA), dairy character (DC), strength (STR), body depth (BD), rump angel (RA), rump with (RW), rear legs side view (RLSV), hock status (HS), foot angle (FA), rear legs rear view (RLRV), udder depth (UD), fore udder attachment (FUA), rear udder height (RUH), central ligament (CL), fore teat placement (FTP) and teat length (TL) were determined as 147.52±5.23 cm, 5.65±0.93, 5.00±0.87, 6.02±0.84, 5.49±1.03, 5.06±0.88, 5.37±1.04, 4.77±0.71, 5.53±0.79, 4.52±1.05, 5.07±1.19, 4.63±1.03, 5.27±1.03, 5.43±1.59, 4.39±0.79 and 5.00±0.99, respectively. Of non-linear traits, the means for dairy form (DF), body conformation (BC), feet and legs system (FLS), mammary system (MS) and final score (FS) were calculated as 79.52±3.59, 80.09±1.98, 78.75±1.87, 78.57±2.40 and 79.09±1.35, respectively. Effect of parity on all linear type traits, except for DC, RA, HS, RLRV, CL and FTP, and non-linear traits (DF, BC, FLS, MS and FS) were statically significant, while effect of calving season on all traits was insignificant (P<0.05) except for RW and RLRV. Heritability of STA, DC, STR, BD, RA, RW, RLSV, HS, FA, RLRV, UD, FUA, RUH, CL, FTP and TL were estimated as 0.34±0.256, 0.29±0.250, 0.12±0.179, 0.26±0.189, 0.16±0.188, 0.27±0.272, 0.12±0.191, 0.07±0.142, 0.07±0.199, 0.16±0.289, 0.44±0.275, 0.41±0.259, 0.31±0.243, 0.33±0.225, 0.39±0.275 and 0.08±0.199, respectively. Heritability of DF, BC, FLS, MS and FS were also counted as 0.24±0.265, 0.10±0.145, 0.32±0.194, 0.34±0.145 and 0.39±0.133, respectively. The highest genetic correlations with 305 day milk yield (305-dMY) were determined between DC (0.96), BD (0.81) and RUH (0.65), RLSV (-0.90) and MS (0.69). The highest genetic correlations with calving to first service interval (CFSI) were found between STR (0.59), BD (0.55), RW (0.61), FUA (0.56) and BC (0.48). Genetic correlations among days open (DO) and calving interval (CI) with all traits were determined between -0.33 and 0.29. Phenotypic correlations between 305-dMY, CFSI, DO and CI with linear and non-linear traits were changed from -0.25 to 0.25. The mean values of 305-dMY, CFSI, DO and CI were 9805.09±1715.92 kg, 66.07±19.98 days, 134.07±72.04 days and 414.53±74.22 days, respectively. The heritability for 305-dMY, CFSI, DO and CI were estimated as 0.18±0.012, 0.08±0.185, 0.05±0.162 and 0.13±0.178, respectively. Keywords: Holstein cow, Type traits, Heritability, Genetic correlation, Phenotypic correlation, Milk yield, Reproduction traits