Siyasi yönleriyle İsrail tarihi ve Türkiye ile olan ilişkileri (1948-1967)

Abstract

Orta Doğu, tarihin her döneminde sahip olduğu jeopolitik ve jeostratejik önemi nedeniyle dünyanın çekim merkezi konumunda olmuştur. Bu durum, tarih boyunca bölgede savaşların ve egemenlik mücadelelerinin yaşanmasına yol açmıştır. Yahudiler için, bu durumun nedenleri dini temellere dayanmakla birlikte, daha sonraları Siyonizm'in etkisiyle siyasi bir şekle de bürünmeye başlamıştır. Milliyetçilik akımıyla birlikte, milletleşme sürecini tamamlayan azınlıklar, Osmanlı Devleti'ne karşı ayaklanarak bağımsızlıklarını elde etmeye başlarlarken, Osmanlı Yahudileri, Ermeni ve Rum toplumları gibi devlet aleyhine ayaklanma faaliyetleri içinde olmamışlardır. Ancak, antisemitizmin ve milliyetçiliğin bir sonucu olarak ortaya çıkan Siyonizm, daha sonraları Batılı ülkelerin de desteğini arkasına alarak, İsrail'in kuruluşuna giden süreci başlatmıştır. Yahudiler, Türkiye Cumhuriyeti döneminde milli devletin bir parçasını oluşturmuşlar ve yurttaşlık temelinde yaşamlarını sürdürmüşlerdir. Türkiye-İsrail ilişkileri, Türk dış politikasında önemli bir yer tutmuş ve İsrail'in dünya siyasetine dahil olduğu 1948 yılından beri inişli çıkışlı bir seyir izlemiştir. Türk Hükümeti'nin İsrail'i devlet olarak tanıma sürecinde, Türklerle Yahudilerin köklü tarihsel geçmişleri, Türk toplumunun yapısı, Filistin'in ve Arap ülkelerinin de geleceği göz önünde bulundurularak dikkatli bir siyaset izlenmesine neden olmuştur. Türkiye, 1967 Arap-İsrail Savaşının başlamasıyla birlikte Orta Doğu'da yaşanan gelişmeler karşısında Arap ülkelerinden yana bir tutum içinde olmuştur. Bu savaş, Türkiye-İsrail ilişkilerinde bir dönüm noktasını teşkil ederken, gerek savaş sırasında, gerek savaş sonrasında Türkiye, Arap devletleriyle yakınlaşma çabası içinde olduğunu, bu ülkelere verdiği destek ile somut bir şekilde göstermiştir. Anahtar Kelimeler: Dış Politika, İsrail, Orta Doğu, Siyonizm, Türkiye-İsrail İlişkileri

The Middle East has been the center of attraction of the world due to its geopolitical and geostrategic importance in all periods of history. This has led to wars and struggles of sovereignty in the region throughout history. For Jews, the reasons for this situation are based on religious foundations, but later began to take a political form under the influence of Zionism. With the movement of nationalism, minorities who completed the nationalization process began to gain their independence by rebelling against the Ottoman Empire, while ottoman Jews, Armenian and Greek societies, were not involved in the uprising against the state.However, Zionism, which emerged as a result of antisemitism and nationalism, later supported Western countries and initiated the process leading to the founding of Israel. Jews formed part of the national state during the Period of the Republic of Turkey and lived on the basis of citizenship. Turkey-Israel relations have taken an important role in Turkish foreign policy and have followed a bumpy course since 1948, when Israel was involved in world politics.In the process of recognizing Israel as a state, the Turkish Government has led to careful policy monitoring, taking into account the deep-rooted historical histories of Turks and Jews, the structure of Turkish society, the future of Palestine and Arab countries. With the start of the 1967 Arab-Israeli War, Turkey has been in favor of Arab countries in the face of developments in the Middle East. While this war constitutes a turning point Turkey-Israel relations Turkey, both during the war and after the war, has shown in a concrete way with its support for these countries, as it strives to get closer to Arab states. Keywords: Foreign Policy, Israel, Middle East, Turkey-Israel Relations, Zionizm