Sosyolojik açıdan cezanın caydırıcılığı

Abstract

Hukuk kurallarının genel amacı toplumsal düzen ve refahı sağlamaktır. Tüm hukuk sistemleri öncelikle bu amaca hizmet etmektedirler. Bu bağlamda ceza hukukunun temel işlevi toplumsal düzenin ihlal edilmesini suç olarak görmekte ve bu davranışlara karşın cezaları düzenlemek ve anlaşılır olmasını sağlamaktır. Belirli sosyal denetim mekanizmaları, tıpkı hukuk kuralları gibi toplumsal düzenin devamlılığını sağlamakta ve korumaktadır. Toplumdan bireyin beklediği sosyal fonksiyonlar ancak bu düzenin devamı ile sağlanabilmektedir. Bu düzen sayesinde bireylerin huzur ve refahından bahsedilebilir. Bu noktada hukuksal olarak önem arz eden suç ve ceza kavramlarının sosyoloji alanı içinde ne denli önemli olduğu görülmektedir. Bu açıdan yaklaşarak her iki bilim dalı açısından kavramsal çerçeve çizilmiş ve cezanın caydırıcılığı konusu hukuk ve sosyoloji penceresinden değerlendirilmiştir. Bunu yaparken ceza türleri ile ilgili farklı görüşler ele alınmıştır. Suç işleyenlerin suça yönelirken yegâne amaçlarının cezadan kaçmak olmadığını ise kuramlar kısmında açıklığa kavuşmuştur. Sonuç olarak; farklı dönemlerde cezanın caydırıcılığı ne kadar yüksek olursa olsun suçu tetikleyen unsurlar her bireyin hayatını idame ettirmesinde daha etkin ve baskın rol oynayabilmektedir. Örneğin; işsizlik parçalanmış aileden gelmek, ötekileştirilmek, suçlu bir çevreye maruz kalmak, ilgisiz geçmiş çocukluk hikâyeleri, genetik faktörler, inançsızlık, göç sonrası adaptasyon bozuklukları gibi sayılabilecek birçok faktör suçun temelini oluşturduğu düşünülmektedir. Nitekim suçluların ağır cezalandırıldığı dönemlerde dahi suçtan söz edilegelmiştir.

The general purpose of legal rules is to ensure social order and welfare. All legal systems primarily serve this purpose. In this context, the main function of criminal law is to regard the violation of social order as a crime and to regulate and make the penalties against these behaviors understandable. Certain social control mechanisms, like legal rules, ensure and protect the continuity of social order. The social functions that the individual expects from society can only be provided by the continuation of this order. Thanks to this order, we can talk about the peace and welfare of individuals. At this point, it is seen how important the legally important concepts of crime and punishment are in the field of sociology. Approaching from this perspective, a conceptual framework was drawn for both branches of science and the issue of deterrence of punishment was evaluated from the perspective of law and sociology. While doing this, different opinions regarding the types of punishment were discussed. It has been clarified in the theory section that the sole purpose of criminals when committing crimes is not to escape punishment. In conclusion; No matter how high the deterrent effect of punishment is in different periods, the factors that trigger crime can play a more effective and dominant role in the survival of each individual. For example; It is thought that many factors such as unemployment, coming from a broken family, being marginalized, being exposed to a criminal environment, irrelevant past childhood stories, genetic factors, disbelief, and adaptation disorders after migration form the basis of crime. As a matter of fact, crime was mentioned even in periods when criminals were punished severely.