TR71 bölgesindeki süt sığırı işletmelerinden toplanan çiğ sütlerin bazı kalite özelliklerinin belirlenmesi

Abstract

Bu araştırma, TR71 bölgesinden elde edilen sütlerin kalite özelliklerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla, Kasım 2013 ve Eylül 2014 tarihleri arasında Kırşehir, Aksaray, Nevşehir ve Niğde illerinde bulunan 22 adet süt toplama tankından süt örnekleri alınmıştır. Süt bileşenleri üzerine işletme, il ve örnek alma mevsiminin etkisi incelenmiştir. Araştırmada ortalama yağ, protein, yağsız kuru madde (YKM), yoğunluk, refraktif indis, pH, asitlik (°SH), iletkenlik, su katılma oranı sırasıyla % 3.62±0.010, % 3.22±0.029, % 8.32±0.008, 27.47±0.035 g/cm3, 9.55±0.006, 6.45±0.009, 9.98±0.071, 2.90±0.007 ve % 1.55±0.057 olarak belirlenmiştir. Yağ (P=0.002), YKM (P=0.011), yoğunluk (P=0.014) ve refraktif indis (P<0.001) değerleri en yüksek Kırşehir ilinde belirlenmiştir. pH en yüksek Kırşehir, en düşük Nevşehir ilinde belirlenirken (P<0.001), buna bağlı olarak °SH ise en düşük Kırşehir, en yüksek ise Nevşehir ilinde tespit edilmiştir (P<0.001). Süte katılan su miktarı ise Kırşehir ilinde en az, Nevşehir ilinde ise en fazla belirlenmiştir (P<0.001). Protein ve iletkenlik değerleri için iller arasındaki fark istatistiki olarak önemsizdir. İncelenen özelliklerden yağ, protein ve refraktif indis değerleri Türk Gıda Kodeksi Çiğ Süt ve Isıl İşlem Görmüş İçme Sütleri Tebliği'ne uygun olmasına karşın; YKM, yoğunluk, pH ve °SH değerleri ise ilgili tebliğde belirtilen sınırların dışındadır. Sonuç olarak süt bileşenleri bakımından en kaliteli sütlerin Kırşehir ilinden üretildiği söylenebilir.

This study was carried out to determine the milk quality charateristics of milk obtained from TR71 Region. To do that, the raw milk samples were collected from 22 milk collection bulks in Kırşehir, Aksaray, Nevşehir ve Niğde provinces between November 2013 and September 2014. The effects of dairy farm, province and season on milk components were examined. In the study, mean fat, protein, solids-non-fat (SNF), density, refractive index, pH, acidity (°SH), conductivity and water participation rate were found as 3.62±0.010 %, 3.22±0.029 %, 8.32±0.008 %, 27.47±0.035 g/cm3, 9.55±0.006, 6.45±0.009, 9.98±0.071, 2.90±0.007 and 1.55±0.057%, respectively. The highest fat (P=0.002), SNF (P=0.011), density (P=0.014), refractive index (P<0.001) were determined in Kırşehir province. While the highest pH was determined in Kırşehir, but the lowest in Nevşehir (P<0.001); accordingly lowest °SH was found in Kırşehir, and the highest in Nevşehir province (P<0.001). Differences among provinces for protein and conductivity values were statistically insignificant. Fat, protein and refractive index values within the milk quality characteristics, were consistent with Turkish Food Codex; but SNF, density, pH and °SH were out of the limits specified in the relevant notification. In conclusion, it can be said that the best quality raw milks in respect to milk components were produced in Kırşehir province.