Turgut Özal'ın Cumhurbaşkanlığı döneminde (1989 - 1993) Türk dış politikası, Türkiye - Türk Cumhuriyetleri ilişkileri

Abstract

Turgut Özal, Türk siyasi hayatına çok iddialı hedeflerle girmiş ve icraatlarıyla diğer siyasetçilerden ayrılmıştır. Turgut Özal dönemi Türk dış politikası da bir çok açıdan daha önceki dönemlere göre farklılıklar gösterir. Özal'ın dış politikada kendisinden öncekilere kıyasla oldukça farklı bir çizgi çizdiği bu çalışmanın ön kabulleri arasındadır. Orta Asya Türk Cumhuriyetleri ve akraba topluluklarının, Sovyetler Birliği'nin dağıldığı 1991 yılına kadar Türkiye Cumhuriyeti ile belli başlı bir ilişkileri olmamıştır. Buralar Sovyetler Birliği içindeki ülkeler olarak kalmış, merkezi idare Moskova ile karşılıklı kültürel ve ekonomik ilişkiler çerçevesi dışında herhangi bir ilişki kurulmamıştır. Sovyetler Birliği'nin 1991 yılında dağılmasıyla birlikte Kafkasya'da Azerbaycan, Orta Asya'da Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan ve Türkmenistan bağımsızlıklarını ilan ettiler. Eskiden Sovyet Birliği'nin bir parçası olan Türk Cumhuriyetleri'nin bugün birer bağımsız devlet olarak ortaya çıkması Türkiye için siyasi, iktisadi ve kültürel alanlarda yeni imkânlar ve fırsatlar yaratmış, aynı zamanda bir kısım sorumluluklar da yüklemiştir. Türkiye Cumhuriyetinin 8.Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın Cumhurbaşkanlığı döneminde (1989-1993) Sovyetler Birliği'nden ayrılarak bağımsız devletler olan Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan ve Türkmenistan ile Türkiye Cumhuriyeti Devleti arasındaki siyasi, ekonomik ve kültürel ilişkilerin genel prensipleri üzerinde durulmuş bölgesel gelişmeler ya da ayrıntı sayılabilecek olaylar ele alınmamış aksine bunların sonucunda oluşan genel eğilimler ve prensipler belirlenmeye çalışılmıştır.

Turgut Özal has entered political life with a very ambitious goal and actions are separated from other politicians in Turkey. Turgut Özal's era in Turkish foreign policy from many angles shows difference according to earlier periods . Some researchers claim that these differences form an integral part of the intellectual and also with constitute a separate school about foreign policy. Central Asian Turkish Republics and relatives communities breakup from the Soviet Union in 1991. These places of Soviet Socialist Republics Union of the countries remained the central government in Moscow with the mutual cultural and economic relations outside the framework of herbage one alike established facility could not be found in Soviet Union in 1991.With the dissolution in the Caucasus, Azerbaijan, Central Asia Kazakhstan, Kyrgyzstan, Uzbekistan and Turkmenistan declared their independence took " the former Soviet Socialist Republic of the Union , which is part of Turkish Republics today an independent state to emerge as Turkey for political, economic and cultural fields, new possibilities and opportunities but also a part responsibilities have been also charged. Republic of Turkey ,eighth President Turgut Özal's presidency period ( 1989-1993) Soviet Union separated from the independent states , Azerbaijan, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Uzbekistan and Turkmenistan and the Republic of Turkey between the political, military and cultural relations general principles are focused on regional developments or details of events addressed to the contrary which may be formed as a result of them attempted to determine general trends and principles .