Üstün yetenekli öğrencilerin matematiksel düşünme becerilerine göre problem kurma süreçlerinin incelenmesi
Özet
Ülkemizin muasır medeniyetler seviyesine çıkması için problem çözebilen, kendini sürekli yenileyebilen, nitelikli, farklılıklarını göstermekten çekinmeyen, yetişmiş nesiller gereklidir. Bu amaca yönelik yetiştirilecek insan kaynaklarından birinin de üstün yetenekli (özel yetenekli) bireyler olduğu söyleyebilir. Bunun için de bu bireylerin performanslarını artıracak zenginleştirilmiş içeriğe sahip öğretim programlarına ihtiyaç vardır. Söz konusu programlarda özellikle düşünme süreçlerine önem verilmektedir. Çünkü analitik düşünen ve akıl yürüten bireyler sadece matematikte değil pratik yaşamda ve diğer alanlarda da başarılı oldukları bilinmektedir. Bu tip düşünen bireyler matematiksel bir sav ileri sürebilir ve bunu matematiksel yollarla araştırıp ifade edebilir. Hangi alan ve konu üzerinde olursa olsun düşünme, en belirgin biçimiyle bir sorun ya da problem çözme etkinliğidir. Matematiksel düşünme iki aşamada ifade edildiğinde; birinci aşamada sorunu açıklama ve çözümü bulma veya oluşturma, ikinci aşamada ise bulunan çözümün doğruluğunu kontrol etme olarak ifade edilebilir. Matematiksel düşünme bir problem çözme olarak düşünüldüğünde bireyin problem çözme becerisini artıran bir diğer unsur da problem kurma becerisidir. Bu bağlamda üstün yetenekli bireylerde problem kurma, matematiksel düşünmenin üst düzey bir ürünü olarak ele alınmış ve araştırmanın genel problemi "Üstün Yetenekli Öğrencilerin Matematiksel Düşünme Becerilerine Göre Problem Kurma Süreçleri Nasıldır?" olarak belirlenmiştir. Karma yöntemin kullanıldığı araştırmanın evreni Yusuf Demir Bilim ve Sanat Merkezi'ne kayıtlı 2018-2019 eğitim- öğretim yılı içerisinde öğrenim gören ortaokul ve 9. sınıf öğrenciler, örneklemi ise ortaokul ve 9. sınıf seviyesindeki 103 öğrenci (Nkız=59, Nerkek=44) oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak Tanıtıcı Bilgi Formu, Ersoy (2012) tarafından geliştirilmiş olan Matematiksel Düşünme Ölçeği uygulanmış ve görüşmeler yapılmıştır. Ayrıca ölçme aracı olarak uygulanan "Matematiksel Düşünme Ölçeği" nin analiz sonucu ile elde edilen iv verilere göre ölçüt örnekleme yöntemi ile seçilen 15 öğrenci ile birlikte problem kurma çalışmaları yapılmıştır. Nicel verilerin analizinde SPSS 22 paket program aracığı ile normallik şartına bağlı olarak parametrik testler, nitel veriler de ise betimsel analiz kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda Matematiksel Düşünme Ölçeği'nden düşük, orta ve yüksek düzeyde puan alan öğrencilerin sınıf düzeylerine göre, kurdukları problemler karşılaştırıldığında; Matematiksel Düşünme Ölçeği'nden düşük ve orta düzeyde puan alan öğrencilerin kurdukları problemlerin nitelikleri yüksek düzeyde puan alandan öğretim programındaki kazanım ve açıklamalarına göre daha düşük seviyede olduğu belirlenmiştir. Diğer taraftan demografik özellikler içerisinde yer alan değişkenlerden sınıf düzeyinin öğrencilerin matematiksel düşünmeleri üzerindeki etkileri incelendiğinde 5. sınıf ile 9. sınıf arasında 5. sınıfta öğrenim görenlerin lehine bulguya ulaşılmıştır. Araştırma sonucunda matematiksel düşünmeyi artırıcı etkinlikler arasında olduğu belirlenen problem kurma çalışmalarının, öğretim programında sadece ilköğretimle sınırlı kalmamalı aynı zamanda ortaöğretim programında da yer verilmesi önerilmektedir. Anahtar Kelimeler: Matematiksel Düşünme, Problem Kurma, Üstün Yetenekli Öğrenci To rise to the level of contemporary civilizations of our country, educated generations who can solve the problem, can develop their selves, are qualified, don't to hesitate to show their differences. It can be said that one of the human resources to be educated for this aim is highly gifted individuals. For this reason, it can be said that there is a need for teaching programs with enriched content to improve the performance of these individuals. In these programs, it may be necessary to pay particular attention to thinking processes. Because, analytical thinkers and reasoners are known to be successful not only in mathematics but also in practical life and in other fields. Individuals who are thinking of this type can claim a mathematical argument and investigate and express it in mathematical ways. No matter what field and subject, thinking is, in its most obvious form, an issue or a problem solving activity. Among these kinds of thinking, when mathematical thinking is expressed in two stages; it can be expressed that in the first stage, as problem defining, and finding or creating the solution, and in the second stage as checking on the accuracy of the solution. When we think of mathematical thinking as a problem solving, it can be said that problem posing is one of the differences which increase the problem solving skill of the individual.In this context, considering that problem posing in highly gifted individuals is a highlevel product of mathematical thinking; The general problem of the research is determined as "What is the level of mathematical thinking skills by considering problem posing process of gifted students?". The sample of the study using mixed method consists of 103 students (Nfemale = 59, Nmale = 44) who study at elementary school and 9th grade level and were enrolled in Yusuf Demir Science and Arts Center during 2018-2019 academic year. As a data collection tool, Demographic Information Form, Mathematical Thinking Scale developed by Ersoy (2012) and interviews were used. In addition, according to the data obtained from the analysis results of the 'Mathematical vi Thinking Scale' which was applied as a measurement tool, problem posing studies were conducted with 15 students selected by criterion sampling method. In the analysis of the quantitative data, parametric tests were used depending on the normality via SPSS 22 package program and descriptive analysis was used for qualitative data. As a result of the study, when the posing problems of the students who scored lower, middle and higher from Mathematical Thinking Scale were compared according to their grade levels; it was determined that the quality of posing problems of the students who scored low and medium scores from the Mathematical Thinking Scale were lower than those of those who received high scores, in terms of objectives and explanations in the curriculum. On the other hand, when the effects of the grade level on the mathematical thinking of the students were examined, it was found that the students in the 5th grade had high mathematical thinking in comparison with 9th grade students. As a result of the research, the problem posing studies, which are determined to be among the activities increasing the mathematical thinking, should not only be limited to primary education in the curriculum, but also it should be included in the secondary education program. Key Words: Mathematical Thinking, Problem Posing, Gifted Student
Bağlantı
https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=FgmkGchPKo23qQqBeqzVZh2yKZtbALnsawoCXa0iyk6xnC72XWM8xplhz-H3q_yThttps://hdl.handle.net/20.500.12513/6867
Koleksiyonlar
- Tez Koleksiyonu [732]