Yükseköğretimin kültürel değişimdeki rolü

Abstract

Araştırmanın genel amacı öğretim üyelerine göre yükseköğretimin kültürel değişimdeki rolünü belirlemektir. Araştırmada nitel araştırma modeli kullanılmıştır. Çalışma grubu Afganistan ve Türkiye'de yükseköğretim kademesinde görev yapan öğretim elemanlarından oluşturulmuştur. Veri toplama aracı araştırmacı ve danışmanı tarafından geliştirilmiştir. Araştırmanın verileri, görüşme formunda yer alan sorulara gönüllü olarak yanıtlayan katılımcılardan mail yoluyla elde edilmiştir. Araştırmada şu sonuçlar elde edilmiştir. Eğitimin toplumsal, siyasal, ekonomik ve bireysel işlevleri vardır. Eğitimin toplumsal işlevleri; toplumun sosyalleşmesini ve bütünleşmesini sağlamakta, bireysel işlevleri; bireylere meslek, statü ve yaşantı biçimi kazandırmakta, toplumsal hareketliliği sağlamaktadır. Eğitimle insanlar kendini tanımakta, iletişim ve işbirliğini geliştirmekte, sağlıklı yaşamayı öğrenmektedir. Eğitimin kültürel işlevleri; kültürün muhafaza edilmesi, sosyal hayatın inşası, bireyin toplumsallaştırılması, toplumsal hareketliliği sağlayarak değişime yol açması, toplumun devamını sağlaması, ülkenin ekonomik, kültürel değişim ve gelişimi sağlamasıdır. Kültür dünyayı algılayış biçimini ve toplum tasavvurunu şekillendirmekte, hayal gücünü etkilemekte, eğitim, öğrenme ve öğretme stilleri üzerinde güçlü bir etkiye sahip olmaktadır. Okullarda kültür temelli bir eğitim olmalıdır. Kültür ve eğitim birbirlerinin tamamlayıcısıdır. İkisine de eşit şekilde önem verilmelidir. Yükseköğretim kültür üzerinde en fazla etkiye sahip olan kurumların başında gelmektedir. Yükseköğretim doğru bir şekilde kurgulandığında toplumdaki birçok sorunu çözebilecektir. Eğitim farklı fikirleri kitleler arasında yaymakta, bilim, sanat ve siyasi olaylara erişimi kolaylaştırmakta, zengin ve fakir arasında oyun alanını eşitlemektedir. Günümüz dünyasında farklı toplumlar arasında rekabet söz konusudur. Her ülke bilginin yayılması ve kendi kültürünün geliştirilmesi için çaba göstermektedir. Kültürel gelişim ve bilginin yayılmasında eğitimin ve özellikle yükseköğretimin rolü önemlidir. Özellikle başarılı bir toplum inşasında genelde eğitim özelde de yükseköğretim oldukça önemlidir. Toplumsal değişim yavaş yavaş gerçekleşmektedir. Bu değişimde eğitimin önemli bir rolü vardır. İnsanı değiştirmede eğitim en güçlü araçtır. Eğitim bir yandan bireyi kültürleştirirken diğer yandan toplumun kültürünü korumakta, gerektiğinde de kültürel değişimi sağlamaktadır. Yükseköğretim farklı kültürlerin toplandığı, bireylerin birbirinden etkilendiği ve toplumu etkilediği yerdir. Akademik kültür bilgiyi üretmekte ve yaymaktadır. Böylece toplumsal yapıyı ve kültürü etkilemektedir. Bununla birlikte mevcut eğitim kültürel ihtiyaçları karşılamak yerine, ekonomik ihtiyaçlara, hakim üretim ve ekonomik sisteme cevap vermek için geliştirilmiştir. Eğitim eşitsizlikleri meşrulaştırmış, itaat etmeye uygun insanlar yetiştirmiş, insanların kendi kaderlerinden memnun olmalarına yardımcı olmaktan başka bir amacı olmamıştır. Anahtar kelimeler: Yükseköğretim, Kültürel değişim, Afganistan kültürü.

The main objective of the research is to determine the role of higher education in cultural change according to the faculty members. A qualitative research model was used in the research. The study group was composed of lecturers working in higher education in Afghanistan and Turkey. The data collection tool was developed by the researcher and his advisor. The research data were obtained by email from the participants, who voluntarily answered the questions in the interview form. The following results were obtained in the research: Education has social, political, economic, and individual functions. The social functions of education are socialization and integration of society and individual functions; it provides individuals with a profession, status, and way of life and provides social mobility. Through education, people get to know themselves, improve communication and cooperation, and learn to live a healthy life. Cultural functions of education include the preservation of culture, the construction of social life, individual socialization, causing change by providing social mobility, ensuring the continuation of society, and providing economic and cultural change and development to the country. Culture shapes the way of perceiving the world and the conception of society, affects imagination, and has a strong influence on education, learning, and teaching methods. There should be culture-based education in schools. Culture and education complement each other. Both should be given equal importance. Higher education is one of the institutions that has the most impact on culture. When higher education is correctly constructed, it will be able to solve many problems in society. Education spreads different ideas among the masses, facilitates access to science, art, and political events, and equalizes the playing field between the rich and the poor. In today's world, there is competition between different societies. Each country strives for the dissemination of knowledge and the development of its own culture. The role of education, especially higher education, is important for cultural development and the dissemination of knowledge. Education in general and higher education in particular are very important, especially in the construction of a successful society. Social change happens slowly, and education has an important role to play in this change. Education is the most powerful tool for changing people. On the one hand, education culturalizes the individual; on the other hand, it preserves society's culture and provides cultural change as needed. Higher education is a place where different cultures gather, where individuals are influenced by each other and affect society. Academic culture produces and disseminates knowledge. Thus, it affects social structure and culture. However, current education has been developed to respond to economic needs and the dominant production and economic system rather than to meet cultural needs. Education has justified inequalities, trained people to obey, and had no other purpose than to help people become content with their own destiny. Keywords: Higher education, Cultural change, Afghanistan culture