Öğretim Elemanlarının Çevrimiçi Öğretime Hazırbulunuşluklarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, öğretim elemanlarının çevrimiçi öğretime yönelik hazırbulunuşluklarının belirlenerek çeşitli değişkenler açısından incelenmesi ve hazırbulunuşluğu etkileyen faktörler konusunda öğretim elemanlarının görüşlerinin ortaya çıkarılmasıdır. Bu amaç doğrultusunda sıralı açıklayıcı karma araştırma deseni kullanılmıştır. Araştırma, 105 öğretim elemanının katılımı ile yürütülmüştür. Araştırmada nicel verilerin toplanmasında “Öğretim Elemanlarının Çevrimiçi Öğretime Hazırbulunuşluk Ölçeği” kullanılmıştır. Nitel verilerin toplanmasında ise araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formundan yararlanılmıştır. Verilerin analizinde, betimsel istatistikler, bağımsız gruplar için t-Testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ile iki sürekli değişken arasındaki ilişkiyi belirlemek için Pearson korelasyon analizi uygulanmıştır. Nitel verilerin analizinde ise betimsel analiz yönteminden faydalanılmıştır. Araştırmanın nicel bulgularına göre, demografik özelliklerden yaş faktörü açısından öğretim elemanlarının ölçek toplam puanları arasında bir ters ilişki vardır. Mesleki deneyim değişkeni açısından bakıldığında ise, 0-10 yıl deneyime sahip öğretim elemanları ile 11-20 yıl deneyime sahip öğretim elemanları arasında anlamlı bir farklılık olduğu tespit edilmiştir. Araştırmanın bir diğer önemli bulgusu, katılımcıların %79,99’u öğretim elemanlarının çevrimiçi öğretime hazırlanma sürecinde en çok tercih ettikleri destek türleri sorusuna “Öğretim elemanı/akran danışmanlığı” cevabını vermiş olmalarıdır. Nitel bulgularda ise öğretim elemanının çevrimiçi öğretimde başarılı olabilmesi için “iletişim becerisi”, “pedagojik yetkinlikler” ve “ölçme ve değerlendirme becerisi” sahip olması gereken yeterlilikler arasında vurgulanmıştır. Bununla birlikte, öğretim elemanları “kurumsal destek” ve “teknolojik okuryazarlık” kategorilerine ilişkin çevrimiçi öğretime yönelik hazırbulunuşluğu doğrudan etkilediği yönünde ortak görüş bildirmişlerdir. Son olarak, çevrimiçi öğretime yönelik hazırbulunuşluğun yüksek olmasında “geçmişte alınan eğitimler”, “çevrimiçi öğretim ortamlarındaki deneyimler”, “çevrimiçi öğretime karşı motivasyon ve tutum” ve “teknolojiye yatkınlık” kategorilerinin etkili olduğu görülmektedir.