Antrenörlerin Müsabaka Öncesi Hızlı Kilo Vermeye Yönelik Tutumları: Bir Olgubilim Çalışması

Abstract

Araştırmanın amacı, sıklet sporu antrenörlerinin müsabaka öncesi hızlı kilo vermeye yönelik tutumlarını anlamaktır. Çalışmada, antrenörlerin hızlı kilo verme olgusuna ilişkin tutumlarını aydınlatmak amaçlandığı için nitel yöntem tercih edilmiş, desen olarak ise olgubilim deseninden yararlanılmıştır. Araştırmaya amaçlı örnekleme yöntemlerinden maksimum çeşitlilik örneklemesine göre seçilen, farklı sıklet branşlarında antrenörlük yapan ve sporculuk yaşantılarında hızlı kilo verme deneyimi bulunan 10 antrenör (4 taekwondo, 3 judo, 2 karate, 1 güreş) gönüllü olarak katılmıştır. Araştırmada veriler, yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla toplanmıştır. Yarı yapılandırılmış görüşme formunda yer alan soruların oluşturulmasında uzmanlardan destek alınmıştır. Katılımcılarla gerçekleştirilen görüşmeler yüz yüze ve çevrimiçi ortamda gerçekleşmiştir. Görüşmeler, veri kaybını önlemek adına katılımcıların izni dahilinde kayıt altına alınmıştır. Araştırmada elde edilen veriler, tümdengelimsel içerik analiziyle çözümlenmiştir. Bu süreçte görüşme kayıtları metne dönüştürülmüş, metin birçok defa okunduktan sonra metinde yer alan anlamlı bölümler kavramlarla kodlanmış, kodlama işleminden sonra kodlardan yola çıkarak temalar oluşturulmuştur. Analiz sonuçları hızlı kilo vermenin fiziksel olarak kuvvet/güç sorunlarına yol açtığı, kas sorunları oluşturduğu, enerji düşüklüğüne sebep olduğu, dayanıklılığı olumsuz vii etkilediği, zihinsel olarak konsantrasyon kaybı ve kafa karışıklığı oluşturduğu, duygusal olarak gerginlik oluşturduğu ve strese sebep olduğu, gelişimi engellediği, sağlık sorunlarına yol açtığı, spordan ve hedeften uzaklaşmaya sebep olduğuna yönelik olumsuz antrenör düşüncelerinin bulunduğunu; buna karşın avantaj oluşturduğuna ve çabukluğu artırdığına yönelik olumlu antrenör düşüncelerinin bulunduğunu göstermiştir. Bunun yanında analizler, hızlı kilo vermeye yönelik hissedilen nefret ve pişmanlık olduğunu göstermiştir. Analizler ayrıca, antrenörlerin hızlı kilo vermeyi sporcu gelişiminin tamamlanmış olması, düşük miktarda kilo verme ve kilo vermenin uzun süreye yayılmış olması şartıyla önerdiklerini, bunun haricinde ise önermediklerini ortaya çıkarmıştır. Sonuç olarak, araştırma kapsamında yer alan antrenörlerin müsabaka öncesi hızlı kilo vermeye yönelik genel olarak olumsuz tutuma sahip oldukları, buna karşın olumlu tutumlarının da bulunduğu görülmüştür.