Sepsis Modeli Oluşturulan Sıçanlarda Karaciğer Hasarı Üzerine Borik Asitin Koruyucu Etkisi

Abstract

Endotoksik şok hipotansiyonu, zayıf doku perfüzyonu, çoklu organ yetmezliği gibi ciddi komplikasyonlarla karakterize edilir ve hastalarda ölüme neden olabilir. Endotoksinlerin başlıca nedenlerinden biri olan lipopolisakkarit (LPS) ile oluşturulan endotoksemi, yoğun bakım üniteleri için hala büyük bir sorundur. Patofizyolojik mekanizmaları anlamak ve tedavi etmek için birçok strateji geliştirilmesine rağmen, bu durum hala önemini korumaktadır. Bu araştırma, son zamanlarda antibakteriyel, antiinflamatuar ve antitümöral etkileri araştırılan borik asitin sıçanlarda deneysel endotoksemi oluşturarak karaciğeri koruma etkinliğini belirlemeyi amaçlamaktadır. Çalışma için 32 adet Wistar albino türü yetişkin dişi sıçan 4 gruba ayrılmıştır. Borik asit ve borik asit+LPS grubuna 14 gün boyunca 20mg/kg (IP) borik asit uygulanmıştır. 15. günde LPS ve Borik asit+LPS grubuna 7,5mg/kg LPS (IP) uygulanmıştır. Deneyin 15.gününde bütün gruplara intraperitoneal ketamin hidroklorid 60 mg/kg + 10 mg/kg ksilazin HCl (%2 ksilazine hydrochloride) ile anestezi sağlandıktan sonra orta hat kesisi ile laparotomi yapılmıştır. Deri altı bağ dokusu ve abdominal kaslar açılarak organlar diseke edilmiş, organlar formaldehit içine alınarak histopatolojik ve immunohistokimyasal değerlendirmeler için kullanılmıştır. Alınan dokularda yapılan histopatolojik değerlendirmeler sonucunda LPS uygulanan gruplarda kontrol grubuna göre karaciğer normal histolojik yapısının bozulduğu, kordonlar ve sinüzoidal yapıda düzensizlikler gözlenmiştir. Hepatositlerde vakuolizasyon vena sentralislere açılan sinüzoidlerde dilatasyon, damarlarda hiperemi olmak üzere ciddi doku hasarı izlenmiştir. Vena centralis etrafında fibrozis gözlenmiştir. Borik asitin koruyucu amaçlı önce verildiği gruplarda bu hasarların azaldığı görülmüştür. Yine yapılan immünohistokimyasal değerlendirmelerde apoptotik bir protein olan caspas 3 ekspresyonunun tedavi grubunda azaldığı görülmüştür. Bu çalışmanın sonuçları LPS ile oluşturulan endotoksemi sonucunda karaciğer de oluşan hasara karşı borik asitin karaciğer dokusu üzerine histopatolojik olarak ve antiapoptotik özelliği ile koruyucu rolünün olduğunu göstermiştir.