Osteoartritli bireylerin günlük yaşam aktivitelerinin değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Osteoartrit (OA), eklem hastalıkları ve tüm kronik hastalıklar arasında en yaygın görülenlerden biridir. Bu araştırma OA tanısı almış bireylerin günlük yaşam aktivitelerini değerlendirmek amacı ile yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Araştırma OA tanısı almış 200 bireyin katıldığı tanımlayıcı özellikte bir çalışmadır. Veri toplama aracı olarak bireylerin tanıtıcı özellikleri ve hastalığa ilişkin bilgilerini içeren anket formu, Günlük Yaşam Aktiviteleri (GYA) Ölçeği ve Enstrümental Günlük Yaşam Aktiviteleri (EGYA) Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde; tanımlayıcı istatistikler (sayı, ortalama, standart sapma, ortanca, yüzde), Kolmogorov-Smirnov, Shapiro-Wilk, Kruskal-Wallis Varyans Analizi, Mann-Whitney U testi, cronbach alfa katsayısı ve spearman korelasyon analizi kullanılmıştır. Bulgular: Bireylerin %95,0’ı GYA’da, %71,0’ı da EGYA’da bağımsız olduklarını ifade etmiştir. Kadın, 77-89 yaş grubunda, eğitim almamış, bekar, ev kadını, gelir durumu kötü, hastalık süresi 15 yıl ve üzerinde, eklem deformitesi olan, OA’ya eşlik eden başka bir kronik hastalığı olan ve OA’nın GYA’yı çok etkilediğini belirten bireylerin GYA ölçeği puanı diğer gruplara göre daha düşük olduğu saptanmıştır (p<0,05). Bekar, 77-89 yaş grubunda, eğitim almamış, eklem deformitesi olan, OA’nın GYA’yı çok etkilediğini belirten ve GYA’yı yerine getirirken yardım alan bireylerin EGYA ölçeği puanı diğer gruplara göre daha düşük olduğu belirlenmiştir (p<0,05). Sonuç: OA’lı bireylere gereksinimleri konusunda yardımcı olunmalı, OA’ya adaptasyonları sağlanmalı ve hastalığın olumsuz etkileri kontrol edilmelidir. (Türk Osteoporoz Dergisi 2014;20: 117-24)

Objective: Osteoarthritis (OA) is one of the most commonly seen joint diseases and chronic diseases. This research was conducted in order to evaluate daily living activities of the individuals who were diagnosed as OA. Materials and Methods: It is a descriptive research in which 200 individuals who were diagnosed as OA participated. A questionnaire form including personal descriptive information and patient’s knowledge about the disease, Activities of Daily Living Scale (ADLs) and Instrumental Activities of Daily Living Scale (IADLs) were used as data collection tools. Data were statistically analyzed with descriptive statistics (numbers, means, standard deviation, median, percentages), Kolmogorov-Smirnov Test, Shapiro-Wilk Test, Kruskal-Wallis Variance Analysis, Mann- Whitney U Test, Cronbach’s Alpha Coeffcient and Spearman’s Correlation Analysis. Results: 95.0% and 71.0% of the individuals told that they were independent while performing ADLs and IADLs, respectively. It was found that individuals who were female, at 77-89 years old, single, illiterate, housewife, had a low income level, had the disease for more than 15 years, had joint deformity and with an accompanying disease with OA or had an idea that OA affected ADLs had lower ADLs score than other groups (p<0.05). Individuals who were single, at 77-89 years old, illiterate, had joint deformity or who defned that OA affected ADLs and who received help while performing ADLs had lower ADLs score than other groups (p<0.05). Conclusions: It was concluded that individuals with OA should be helped, they should be supported in OA adaptation and the negative effects of the disease should be controlled. (Turkish Journal of Osteoporosis 2014;20: 117-24)