Kıraç Koşullarda Yapay Mera Karışımlarının Verim ve Kalite Performansları

Abstract

Bu araştırma, Karadeniz Bölgesi geçit iklim kuşağında yer alan Tokat ilinde yapay mera kurulması zorunlu meralar için uygun karışımları belirlemek amacıyla 2008-2010 yılları arasında yürütülmüştür. Tesadüf blokları deneme desenine göre dört tekerrürlü olarak yürütülen çalışmada; yonca, korunga, çayır düğmesi, otlak ayrığı, kılçıksız brom, domuz ayrığı ve kamışsı yumağın yalın ekim, ikili, üçlü ve dörtlü karışımlarının verim ve kalite performansları incelenmiştir. En yüksek kuru madde verimi korunga + çayır düğmesi + domuz ayrığı karışımından (1188.9 kg da-1), en düşük kuru madde verimi yalın ekilen domuz ayrığından (562.1 kg da-1) elde edilmiştir. Ham protein verimleri 59.0-187.5 kg da-1, ADF oranları % 37.35-44.58, NDF oranları % 43.49-68.55 ve IVTDMD oranları da % 54.56-65.95 arasında değişmiştir. Hangi karışım olduğuna bakılmaksızın, karışımlardan elde edilen kaba yemin ADF, NDF ve IVTDMD gibi kalite özellikleri bakımından yalın ekilen buğdaygillerden daha iyi olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, üçlü ve dörtlü karışımların kuru madde verimleri yalın ekilen türlerden daha yüksektir. Çalışmadan elde edilen sonuçlar, karışımların verimlerine buğdaygillerin katkılarının zamanla azaldığını göstermiştir. Diğer taraftan, karışıma giren tür sayısı arttıkça, karışımların verimlerine buğdaygillerin katkıları da artmıştır. Böylece karışımlardaki tür sayısı arttıkça daha dengeli karışımlar elde edilmiştir. Sonuç olarak; (1) korunga + çayır düğmesi ile birlikte otlak ayrığı, kılçıksız brom, domuz ayrığı veya kamışsı yumak ile oluşturulacak üçlü karışımlardan, (2) yonca + domuz ayrığı ve (3) yonca + çayır düğmesi + domuz ayrığı karışımlarından herhangi biri Tokat ve benzeri koşullarda kurulacak yapay meralarda kullanılabilir.

This study was carried out to determine the suitable pasture mixtures for rangelands which have to be improved only artificial ppasture in Tokat Province of Black Sea region located in the transitional climate zone during the period of 2008-2010. Pure sowings, and binary, ternary and quartet mixtures of alfalfa, sainfoin, great burnet, crested wheatgrass, smooth brome, orchardgrass and tall fescue were examined in completely randomized block design with 4 four replicates regarding to yield and quality performance. The highest dry matter yield was obtained from the mixture of sainfoin + great burnet + orchardgrass (1188.9 kg da-1). The lowest dry matter yield (562.1 kg da-1) was obtained from the pure sowing of orchardgrass. Crude protein yields, ADF ratios, NDF ratios and IVTDMD ratios ranged between 59.0 kg da-1 and 187.5 kg da-1, 37.35 % and 44.58 %, 43.49 % and 68.55 %, 54.56 % and 65.95 %, respectively. Irrespective to which mixture, it was determined that the forages of mixtures had better qualities of ADF, NDF and IVTDMD than pure sowings of grasses. Furthermore, dry matter yields of ternary and quartet mixtures were higher than those of pure sowings. The results showed that contributions of the grasses to the yields of the mixtures decreased with time. On the other hand, when the number of species in the mixture increased, the contributions of the grasses to the yields of mixtures also increased. Thus, more balanced mixtures were obtained from the mixture with increased number of species. In conclusion, one of (1) ternary mixtures of crested wheatgrass, smooth brome, orchardgrass and tall fescue with sainfoin +great burnet, or (2) binary mixture of alfalfa + orchardgrass, and (3) ternary mixture of alfalfa + great burnet + orchardgrass can be used in establishing artificial pasture in Tokat province and similar ecological conditions.