Bazı fasulye çeşitlerine (Phaseolus vulgaris L.) Agrobacterium tumefaciens aracılığıyla bar geninin aktarılması

Abstract

Fasulye, Leguminaseae (Fabaceae) familyasından önemli bir yemeklik tane baklagil cinsidir. Fasulye yetiştiriciliğinde kullanılan herbisitler, kırmızı köklü tilki kuyruğu, sirken, yabani hardal gibi yabancı otların mücadelesinde etkili olmaktadır. Bu herbisitler bitkiler üzerinde kalıntı meydana getirebilmekte, bitkiye zarar verebilmekte, bitki üzerinden beslenen tüm canlıları olumsuz etkilemekte ve ayrıca toprağı da kirletmektedir. Bu tezin amacı, Türkiye'de yaygın olarak yetiştirilen Yunus-90, Göynük-98 ve Önceler-98 fasulye çeşitlerinde bu sorunun çözümüne yönelik olarak sürdürülebilir bir rejenerasyon sistemi geliştirmek ve Agrobacterium tumefaciens aracılığıyla herbisitlere dayanıklı transgenik bitkilerin elde edilmesi olmuştur. Farklı oranda BAP, BAP-NAA ve IAA içeren MS ortamlarında her üç fasulye çeşidine ait tohum ve olgunlaşmış embriyo eksplantlarından farklı oranda sürgün rejenerasyonu elde edilirken, apikal meristem eksplantından herhangi rejenerasyon gözlenmemiştir. Ön muamele olarak 10 mg/l IAA içeren MS ortamda 5 gün bekletilen olgunlaşmış embriyo eksplantlarından gelişen sürgünlerin kök rejenerasyonu için 2.0 mg/l IBA kullanılmış olup, kök oluşumu gözlenmiştir. Gen aktarım çalışmalarında, in vitro ve in planta koşullarda Agrobacterium tumefaciens'in LBA4404

Common Beans are important edible grain legumes from the family Leguminaseae (Fabaceae). Herbicides used in bean cultures are effective in the weeding of red-rooted fox tail, sirken, wild mustard etc. These herbicides accumulate on plants and can show residual effects on fruits, that can adversely damage the plants and all the organisms feding from these plants along with polluting of the soil. The aim of this thesis, was to optimize the regeneration system of widely grown bean cultivars in Turkey namely Yunus-90, Göynük-98 and Önceler-98 that could facilitate development of herbicides resistant plants through Agrobacterium mediated transformation. Shoot regeneration was noted on MS medium containing BAP, BAP-NAA and IAA treated seeds and mature embryo explants of all three bean cultivars; when, no regeneration was observed on the apical meristem explants when different shoot regeneration systems were evaluated. Rooting was observed using 2.0 mg / l IBA in MS medium on shoots developed from mature embryo explants that were pretreated for 5 days in MS medium containing 10 mg / l IAA. Gene transfer studies were performed both under in vitro and in planta conditions using LBA4404