Fanon'un çalışmaları: Sömürgecilik bağlamında psikoloji kültür ilişkisini yeniden düşünmek

Abstract

Sömürgecilik gücünü ekonomik bir tahakkümden alarak uzun yıllar boyunca özellikle Batı'nın kendisinin karşısında daha aşağıda konumlandırdıklarının üzerinde uyguladığı siyasal, sosyal ve ekonomik bir sistemdir. Her ne kadar sömürge sistemi ekonomik tahakkümden gücünü alsa da, geniş bir çerçeveden bakıldığında mesele sadece ekonomi ile sınırlı değildir. Sistemin kültürel, psikolojik, kitlelerarası ilişkiler temelinde de çok büyük etkileri olmuştur. Frantz Fanon da sisteme çok boyutlu yaklaşan, sistemin devamlılığını sağlayan unsurları farklı perspektiflerden ele alan bir düşünür ve psikiyatrdır. Fanon hem sömürgeciliği deneyimlemiş hem de Cezayir bağımsızlık mücadelesinde aktif rol almıştır. Fanon sömürge sisteminin sömürgeleştirilmiş insana yaşattığı kendi kimliğine yabancılaşmasını ve aşağılık duygusunu analiz etmektedir. Sömürgeciliğin insan bilincinde ve kimliğinde oluşturduğu derin yıkımı kendi varoluşsal süreci üzerinden ortaya koymaktadır. Bu çalışmada da Fanon'un düşünceleri ışığında sömürgecilik bağlamında psikoloji kültür ilişkisi antropolojik bir bakışla incelenecektir. Sömürge sistemine antropolojinin etkisine, sömürgeciliğin insan psikolojisinde yarattığı etkiye, Fanon'un sömürgecilik ile ilgili analizlerine, onun eserleri ve fikirleri üzerinden bakılacaktır. Öncelikle sömürgecilik kavramına ve etki alanları ile etkilendiği alanlara odaklanılacaktır. Sonrasında da Fanon'un sömürgecilik konusunda fikirleri başlıklar halinde ele alınıp, son olarak Fanon'un etki alanlarına odaklanılacaktır. Nitel araştırmanın tarihsel etnograf yöntemiyle literatür taraması yapılacaktır. Fanon eserlerini kaleme aldığı, sömürge sistemine karşı sömürgesizleştirme mücadelesi verdiği dönemlerde ve sonrasında, sadece akademik anlamda değil, pratikte de birçok toplumu ve çevreyi etkilemiş bir düşünürdür. Fanon'un düşünsel ve alan yazın hayatı günümüzde de birçok olgu ve olayı aydınlatmada önemli bir kaynaktır. Bu yüzden Fanon'u yeniden düşünmek, farklı bakış açılarının kapılarını da aralayacaktır.

Colonialism is a political, social, and economic system that derives power from economic domination. It has been practiced for many years, especially by the West, on those positioned below it. Although the colonial system derives its power from economic domination, from a broader perspective, the issue is not limited to the economy. The system has also significantly impacted cultural, psychological, and inter-mass relations. Frantz Fanon is a thinker and psychiatrist who approaches the system in a multidimensional way, addressing the elements that ensure the continuity of the system from different perspectives. Fanon both experienced colonialism and actively participated in the Algerian struggle for independence. He analyzes the alienation from one's identity and the sense of inferiority the colonial system inflicts on the colonized people. Through his existential process, he reveals the deep destruction that colonialism causes in human consciousness and identity. This study will analyze the relationship between psychology and culture in the context of colonialism in light of Fanon's thoughts from an anthropological perspective. The impact of anthropology on the colonial system, the effects of colonialism on human psychology, and Fanon's analysis of colonialism will be examined through his works and ideas. First, the concept of colonialism and its spheres of influence will be focused on. Then, Fanon's ideas on colonialism will be discussed under headings, and finally, Fanon's areas of influence will be focused on. A literature review will be conducted with the historical ethnography method of qualitative research. Fanon is a thinker who influenced many societies and environments academically and practically during and after the periods when he wrote his works and struggled for decolonization against the colonial system. Fanon's intellectual and literary life is still an essential source for illuminating many phenomena and events today. Therefore, rethinking Fanon will open the doors to different perspectives.