Kırşehir ekolojik koşullarında bazı ekmeklik buğday çeşitlerinin (Triticum aestivum L.) verim ve verim öğelerinin belirlenmesi üzerine bir çalışma

Abstract

Bu çalışma, 2014–2015 yıllarında Kırşehir ekolojik koşullarında 22 adet ekmeklik buğday çeşitlerinin (Triticum aestivum L) verim ve verim öğelerinin belirlenmesi amacı ile yürütülmüştür. Çalışmada Bayraktar-2000, Tosunbey, Karahan-99, Selimiye, Aldane, Kate-A-1, Bezostaja, Sönmez-2001, Gün-91, Kıraç-66, Dağdaş-94, Kırgız-95, Pehlivan, İkizce- 96, Gerek- 79, Sultan -95, Müfitbey, Altay -2000, Harmankaya -99, Esperia, Gelibolu, Bereket ekmeklik buğday çeşitleri kullanılmıştır. Tane verimi ve verim öğeleri bakımından çeşitler arasında önemli farklılıklar tespit edilmiştir. Araştırmada başaklanma süresi 215.0-205.3 gün arasında, başaklanma erme süresi 39.67-33.67 gün arasında, bitki boyu 83.47-62.62 cm arasında, başak uzunluğu 8.53-6.46 cm arasında, metrekaredeki başak sayısı 633.3-415.0 adet arasında, fertil başakçık sayısı 15.30-12.0 arasında, steril başakçık sayısı 5.26-2.33 arasında, başakta tane sayısı 32.0-20.03 adet arasında, başakta tane ağırlığı 1.25-0.72 g arasında, bin tane ağırlığı 42.37-31.93 g arasında, biyolojik verim 1204.0-878.9 kg/da arasında, tane verimi 450.4-284.1 kg/da arasında, hasat indeksi % 38.40-25.30 arasında değiştiği saptanmıştır. Çalışma sonucunda 450.4 kg/da ile en yüksek tane verimi Karahan 99, ekmeklik buğday çeşidinden elde edilmiştir. Karahan 99, Sönmez 2001 ve Bereket ekmeklik buğday çeşitleri Kırşehir İli ekolojik şartlarında ümitvar oldukları sonucuna varılmıştır. Anahtar Kelimeler: Buğday, verim unsurları, tane verimi

Grain yield and some yield components of twenty two bread wheat cultivars were determined in this study that were conducted during the 2014-2015 growing seasons in Kırşehir ecological conditions. Twenty two bread wheat cultivars (Bayraktar-2000, Tosunbey, Karahan-99, Selimiye, Aldane, Kate-A-1, Bezostaja, Sönmez-2001, Gün-91, Kıraç-66, Dağdaş-94, Kırgız-95, Pehlivan, İkizce-96, Gerek-79, Sultan-95, Müfitbey, Altay-2000, Harmankaya -99, Esperia, Gelibolu, Bereket) were used in this study. Significant differences were determined in grain yield and yield components among wheat cultivars. Days to headings ranged between 215.0 and 205.3 days, grain filling duration 39.67 and 33.67 days, plant height 83.47 and 62.62 cm, spike lenght 8.53 and 6.46 cm, number of spike per m2 633.3 and 415.0, number of fertile spikelets per spike 15.30 and 12.0, number of sterile spikelets per spike 5.26 and 2.33, grain number per spike 32.0 and 20.03, grain weight per spike 1.25 and 0.72 g, thousand grain weight 42.37 and 31.93 g, biological yield 1204.0 and 878.9 kg da-1, grain yield 450.4 and 284.1 kg da-1, harvest index 38.40 and 25.30 %. It was concluded that the highest grain yield was determined with 450.4 kg da-1 in Karahan 99 bread wheat variety. Karahan 99, Sönmez 2001 and Bereket bread wheat cultivars could be recommended for Kırşehir ecological conditions. Key words: Bread wheat, yield components, grain yield.