D Vitamini ve Metabolizma İçin Önemi
Abstract
Steroid bir hormon olarak kabul edilen D vitamini bitkisel kökenli ergosterol (vit- D2) ve hayvansal kökenli olup deride 7 - dehidrokolesterolden türeyen kolekalsiferol (vit- D3) şeklinde sınıflandırılır. D vitaminleri kalsiferoller olarak ta adlandırılırlar. D2 ve D3 vitaminleri aynı yolla metabolize edilirler ve öncelikle karaciğerde 25- (OH) D3’e çevrilir, ardından böbreğe taşınarak D vitaminin aktif formu olan 1,25- (OH)2 D3’e dönüştürülürler. D vitamini, metabolizmada başta kemik ve iskelet sistemi olmak üzere birçok önemli fonksiyona sahiptir. Kalsiyum ve fosfor metabolizmasında rol alarak, kalsiyum ve fosforun bağırsaklardan emilimini sağlar. D vitamini aynı zamanda parathormonun salınımını önler. Yine D vitamini birçok hastalık ve kanser türüne karşı koruyucu etkilere sahiptir. Genel olarak D vitamini yetersizliği metabolizmada kemik ve iskelet sistemi rahatsızlıkları olarak kendini gösterir. Özellikle insan ve hayvanların yavrularında gözlemlenen rikets ve onun erişkinlerdeki şekli olan osteomalasi D vitamini yetersizliğinde en sık görülen hastalıklardır. D vitamini yetersizliğinin en önemli sebepleri arasında güneş ışığına yeteri kadar maruz kalmama yer alır. D vitamininin fazla miktarlarda alınması da metabolizmada toksik etkiye yol açarak, dönüşümü olmayan problemlere sebebiyet verir. Vitamin D, accept as a steroid hormone, is an ergosterol (vit- D 2 ) of plant and animal origin. It is classified as cholecalciferol (vit- D 3 ) derived from 7- dehydrocholesterol in the skin. Vitamins D are also called as calciferols. Vitamins D2 and D3 are metabolised in the same way, and at first, they are converted to 25- (OH) D3 in the liver, then they are migrated to kidney and converted to 1,25- (OH)2 D 3 is an active form of vitamin D. Vitamin D has many functions in metabolism, particularly in osseous and skeletal system. By having a part in calcium and phosphor metabolisms, it enables them to be absorbed in the intestines. It has also protective effects against a number of diseases and cancer types. Hypovitaminosis D manifests itself generally as bone and skeletal system disorders in metabolism. The most frequently observed diseases related to hypovitaminosis D are mainly the rickets in children and osteomalacia in adults. Limited exposure to the sunlight is among the most important reasons lying behind hypovitaminosis D. Further, the excessive intake of vitamin D leads to toxic effects and irreversible problems in the metabolism.