Katı' sanatı ve çağdaş yorumcularından Emel Nurhan Ogan

Abstract

Tarihsel süreçte toplumların ortaya koydukları geleneksel el sanatları, ait oldukları toplumun öz kültürünü oluşturan değerli belgelerdir. Bu bağlamda Geleneksel Türk El Sanatları içerisinde kitap sanatları olarak adlandırılan hat, tezhip, ebru, minyatür, cilt ve kat'ı sanatları da önemle üzerinde durulan, çok gelişen bir alan olmuş ve sanat değeri yüksek eserler ortaya çıkmıştır. Kitap süsleme sanatları içerisinde yer alan ve başlı başına bir alan teşkil eden Katı' Sanatı da Geleneksel Türk El Sanatlarının değerli bir dalı olarak günümüze kadar ulaşmıştır. Katı' Sanatı, herhangi bir motifin ya da yazı örneğinin ince bir kağıt veya deriden oyulması ile oluşturulmaktadır. Bu sanatın tarihçesi ve gelişimi konusunda farklı görüşler mevcuttur. Yapılan araştırmalar, kağıt ve deri oymacılığının iki bin yıl kadar önce bir halk sanatı olarak Çin'de var olduğunu ortaya koymaktadır. Pazırık kurganlarında bulunan deriden oyularak yapılmış eyer kaşı süsleri, deriden ve keçeden yapılmış aplike süsler, deriden kesilmiş hayvan figürleri; bu sanatın çok eski dönemlerden itibaren Türkler tarafından da yapılmakta olduğunu göstermektedir. Başlangıcından günümüze değişerek ve gelişerek gelen bu sanat, bugün birçok sanatçı tarafından yorumlanmaya devam edilmektedir. Bu çalışmada da bu sanatçılardan birisi olan Emel Nurhan OGAN ele alınmış, sanatçının sanat öyküsüne ve eserlerine yer verilmiştir. Çalışmada, günümüz Katı' Sanatı'nın çağdaş yorumcuları arasında yer alan Emel Nurhan OGAN' ın uyguladığı yöntemler, kullandığı ve geliştirdiği teknikler ürettiği sanat eserleri üzerinden incelenmiş ve Katı' Sanatının gelecek kuşaklara aktarılması için kaynak belge oluşturulması amaçlanmıştır.

Traditional handicrafts created by societies in the historical process are valuable documents that constitute the core culture of the society they belong to. In this context, the arts of calligraphy, illumination, marbling, miniature, binder and fold, which are called as book arts within Traditional Turkish Handicrafts, have become a highly developed field and works of high artistic value have emerged. Katı' Art, which is included in the art of book decoration and constitutes a field on its own, has reached today as a valuable branch of Traditional Turkish Handicrafts. Katı' 'Art is created by carving any motif or writing sample from thin paper or leather. There are different views on the history and development of this art. Studies show that paper and leather carving emerged as a folk art in Chinese lands about two thousand years ago. Saddle eyebrow ornaments carved from leather, applique ornaments made of leather and felt, animal figures cut from leather; This shows that this art has been made by Turks since ancient times. This art, which has evolved and evolved since its inception, continues to be interpreted by many artists today. Emel Nurhan OGAN, one of these artists, was discussed in this study, and the artist's art story and works were included. In the study, Emel Nurhan OGAN, one of the contemporary commentators of today's Katı' Art, examined the methods applied, the techniques he used and developed over the art works he produced, and it was aimed to create a source document for the transfer of Katı' Art to future generations.