Kurak koşullarda farklı azot ve fosfor dozlarının aspirde (Carthamus tinctorius l. ) verim ve verim öğelerine etkisi

Abstract

Araştırma, farklı azot ve fosfor dozlarının aspirde verim ve verim öğelerine etkisinin belirlenmesi amacıyla 2016 yılında Ahi Evran Üniversitesi Bağbaşı Yerleşkesi deneme arazisinde yürütülmüştür. Çalışmada deneme materyali olarak Balcı çeşidi kullanılmıştır. Tesadüf blokları bölünmüş parseller deneme desenine göre, 3 tekerrürlü kurulup yürütülmüştür. Denemede ana parsellere azot (0, 4, 8, 12 kg N/da) dozları, alt parsellere fosfor (0, 4, 8, 12 kg P/da) dozları uygulanmıştır. Çalışma sonucuna göre azot ve fosfor dozlarındaki değişim rozette kalma süresine, çiçeklenme süresine, olgunlaşma gün sayısına, bitki boyunu, yan dal sayısına, tabla sayısına, bin dane ağırlığına, tohum verimine ve ham yağ verimine olumlu etki yaptığı belirlenmiştir. Araştırma sonucunda azot ve fosfor dozlarına göre bitki boyu 48.5 -54.5 cm, yan dal sayısı 2.6-3.6 adet/bitki, tabla sayısı 3.6-4.7 adet/bitki, tabla çapı 19.73-22.28 mm, 1000 tane ağırlığı 34.79-37.43 g, iç kabuk oranı % 57.06-59.37 oranında, tohum verimi 103.88-160.60 kg/da, ham protein oranı % 17.27-19.06 arasında, yağ oranları % 35.35-38.59 ve yağ verimi 38.04-60.33 kg/da arasında değiştiği belirlenmiştir. En yüksek verim 12 kg N/da+12 kg P/da gübre dozundan 182.23 kg/da olarak elde edilmiştir.

This study was conducted to determine the effect of different nitrogen and phosphorus doses on yield and yield parameters of safflower in the experimental area of Ahi Evran University in 2016. Experiment design was in a split plots of randomized complete blocks with three replications and Balcı variety was used as seed material. The treatments consisted of four nitrogen doses 0, 4, 8, 12 kg N/da as the main plots and four phosphorus doses (0, 4, 8, 12 kg P/da) as the subplots. According to the results, nitrogen and phosphorus doses change has positive effects on day of rosette stage, flowering date, day of maturity, plant height, number of side branches, number of table, weight per thousand seeds, seed yield and crude oil yield. It was determined that, plant height, number of branches, head number, head diameter, 1000 seed weight, hull-kernell ratio, yield, protein ratio, crude oil rate and oil yield ranged from 47.49 -56.20 cm, 2.19-3.90, 3.30-5.00, 18.69-22.96 mm, 31,89-37,93 g, 54.83%-60.30%, 82.17-182.23 kg/da, 17.74% -20.17%, 33.06%-39.06% and 31.33 – 67.98 kg/da. The highest yield was determined as 182,23 kg/da from 12kg N/da+12 kg P/da fertilizer doses.