Sınıf öğretmenlerinin fen bilimleri dersleri öğretim teknolojileri özyeterlik düzeylerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi

Abstract

Bulunduğumuz çağda önemli bir yer teşkil eden teknoloji, günlük hayatın her alanında olduğu gibi eğitim-öğretim sürecini de büyük ölçüde etkilemiştir. Nitekim günümüzde birçok eğitim kurumunda öğretim teknolojileri kendine yer bulmaktadır. Teknolojik materyallerin okullarda yer bulması kadar diğer bir önemli unsur ise eğitim-öğretim sürecine yön veren öğretmenlerin bu konudaki özyeterlik düzeyleridir. Öğretim teknolojilerinin seçilmesi ve kullanılması noktasında kilit rolü bulunan öğretmenlerin, özyeterliklerinin belirlenmesi öğrencilerin süreç içerisinde elde edeceği kazanımlar bakımından önemlidir. Bu araştırma sınıf öğretmenlerinin fen bilimleri dersinde öğretim teknolojilerini kullanma özyeterlik düzeyini belirlemek ve özyeterlik düzeyine etki edebileceği düşünülen bazı değişkenler (cinsiyet, öğrenim durumu, görev yapılan okulun konumu, eğitim verilen sınıf düzeyi, teknoloji ile ilgili hizmet içi kursu alma durumu) açısından anlamlı farklılık olup olmadığını incelemeyi amaçlamıştır. Çalışmada nicel araştırma desenlerinden ilişkisel tarama tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini MEB'in istatistikî bölge birimleri sınıflamasında 12 bölgede yer alan illerde görev yapan ve random yolla seçilen 496 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırma verileri, Taşdemir (2021) tarafından geliştirilen Fen Eğitiminde Öğretim Teknolojileri Özyeterlik Ölçeği kullanılarak elde edilmiştir. Veriler, parametrik olmayan analiz teknikleri kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonuçları; sınıf öğretmenlerin öğretim teknolojileri özyeterlik düzeylerinin mesleki olarak yüksek düzeyde oluştuğunu, fakat fen öğretimde öğretim teknolojileri kullanmaya yönelik özyeterlik düzeylerinin düşük düzeyde oluştuğunu göstermiştir. Bunun yanında, fen bilimleri öğretim teknolojileri özyeterlik düzeyi ile cinsiyet, öğrenim durumu, görev yapılan okulun konumu ve eğitim verilen sınıf düzeyi değişkenleri açısından anlamlı düzeyde değişmezken; mesleki kıdem ve teknoloji ile ilgili hizmet içi eğitim alıp almama durumlarına göre anlamlı fark saptanmıştır. Anahtar Kelimeler: Özyeterlik, öğretim teknolojileri, fen eğitimi, sınıf öğretmenleri.

Technology, which has an important place in our age, has greatly affected the education as our daily life. Today, instructional technologies find a place for themselves in many educational institutions. Another important factor, as well as the availability of technological materials in schools, is the self-efficacy levels of teachers. In this research, it is aimed to determine the self-efficacy level of primary school teachers of using instructional technologies in science lessons and to investigation whether there is a significant difference in terms of some variables (gender, education level, location of the school, the level of education given, etc.). Also, determining the self-efficacy of teachers, who have a key role in the selection and use of instructional technologies, is important to their students. The relational scanning technique, one of the quantitative research designs, was used in the study. The sample of the study consists randomly 496 primary school teachers in the provinces located in 12 regions included in the statistical regional units classification of the Ministry of National Education. The research data were obtained by using the Instructional Technologies Self-Efficacy Scale in Science Education developed by Taşdemir (2021). Quantitative data were analyzed using non-parametric analysis techniques. Research results: It has been shown that the professional development self-efficacy levels of primary school teachers are formed at high level, but their self-efficacy levels for using instructional technologies in science teaching are at low. In addition, while instrucional technologies self-efficacy level did not change significantly in terms of gender, educational status, location of the school and grade level of education; the significant differences were determined according to professional seniority and in-service training. Keywords: Self efficacy, intstuctional technologies, science education, primary school teachers.