Türk halk anlatılarında kalıplaşmış sözler üzerine bir araştirma

Abstract

Bu çalışmada Eflatun Cem Güney' in Evvel Zaman İçinde ve Naki Tezel'in Türk Masalları - I ve II adlı eserleri incelenmiştir.Araştırmanın temel amacı bu masal kitaplarında geçen atasözü, deyim, darbımesel, tanımlayıcı kalıp sözler, formeller, alkış, kargış gibi kalıplaşmış ifadelerin bulunması ve tasnifiydi.İlk önce konu hakkında Türkologların tanım ve tasniflerine yer verildi. İncelenen masal kitaplarından bu tasniflere uyan kalıplaşmış ifadeler ve başlıklar belirtilerek bunların içinden TDK'nin ?Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü?nde olmayan ifadeler ayrı bir bölümde ele alındı.Bu çalışmayla ?Kalıp Sözler? başlığı altında incelenen türlerin tanım ve örnekleriyle birbirinden ayrılması gerçekleştirildi.Bu çalışmada masal kitaplarından bulunarak tasnif edilen kalıplaşmış sözlerin ses ve anlam özelliklerine de değinilerek parça veya bütün hâlinde ifadelerdeki anlam ve ses yanlışlıkları ve farklılıkları incelendi.Anahtar Sözcükler: Masal, kalıplaşmış ifadeler, halk anlatıları, Evvel Zaman İçinde, Türk Masalları.

In this study, the literary work of Eflatun Cem Güney which is Once Upon A Time (Evvel Zaman İçinde) and the literary work of Naki Tezel which is Turkish Tales I and II (Türk Masalları I ve II) have been examined.The main purpose of the study is to find out and to classify the stereotyped expressions like the proverbs, idioms, descriptive words, formals etc.In this context, the definitions and classifications of the Turcologists on the subject have been given in the study. The stereotyped expressions and the statements in the relevant fairy-tale books that meet these classifications have been examined. The ones which are not used by Turkish Language Institution have been handled in a separate section.İn this study, distinction between examples and definitions of genres which was analyzed under the heading of "Pattern Expressions" was carried out.Also in this study, the sound and meaning properties of the stereotype expressions , which have been found by classifying in the fairy-tale books, have been mentioned. Furthermore, the meaning and sound mistakes and differences have been examined.Keywords: Fairy tales, formulaic expressions, folk narratives, Once Upon A Time (Evvel Zaman İçinde), Turkish Tales (Turk Masalları)