1893 (H.1309) yılında Yozgat'ta Hınçak Komitesinin tertip etmiş olduğu kilise hadisesi

Abstract

Hınçak Komitesi’nin reis ve yardımcılarının, teşkilat ve faaliyetleri neticesinde meydana gelen Kilise Hadisesi, çok ciddi bir hazırlık süreci neticesinde gerçekleşmiş olup, Osmanlı Devleti ve Türk halkını galeyana getirterek Ermeni sivil halkın üstüne saldırtmayı hedeflemiştir. Ermeni isyancılar tarafından isyan süresince bu sebeple Müslüman halka baskı ve zulüm yapılmıştır. Osmanlı Devleti’nin aldığı güvenlik tedbirleri neticesinde tutuklanmış olan Yozgat Hınçak Komitesi reisi Moruk ve arkadaşları ile isyana iştirak edenlerin suçları kanıtlanmış olup, batılı devletlerin desteğine güvendikleri anlaşılmıştır. Adil bir yargılama neticesinde isyana iştirak edenlerin cezaları verilmiştir. Bu sürece dair Başbakanlık Osmanlı arşivi belgeleri yeterli bilgi vermesine rağmen, batılı devletler ve Ermeni yazarlar aksi iddialarla, geçmişten günümüze kadar Kilise Hadisesi sonrasında Ermenilerin katliama maruz kaldığını iddia etmeye devam etmişlerdir.The Church ‘Event‘ took place in Yozgat as a result of planned activities by the chairmen and assistants of the Hınçak Committee. The purpose of the event was to simmer the Ottoman State and Turkish People to attack the Armenian civilian population. To that end, in the process of insurgence, Armenian rebels committed many atrocities and coercion against Muslims. As a result of measures taken by the Ottoman State, guilt of Moruk who was the Chairman of the Hıncak Committee, his friends and other insurgents have been proved. At the same time it is understood that Armenian insurgents relied on Western States‘ support. After a fair trial, insurgents were punished. Although Ottoman archives provide sufficient information about the process, still Western States and most of the Armenian authors insistently claim that Armenians were massacred during the Church Event.